powrót

 

KLUCZE DO OZNACZANIA

Rodzaj Exocentrus sp.

 

 

  Exocentrus adspersus

Exocentrus lusitanus

Exocentrus stierlini

Exocentrus adspersus Exocentrus lusitanus Exocentrus punctipennis Exocentrus stierlini
 

    W Polsce występują 4 gatunki w rodzaju Exocentrus: lusitanus ("lipowy"), punctipennis ("wiązowy"), stierlini ("wierzbowy") i adspersus (głównie "dębowy")
    Jest kilka sposobów podejścia do oznaczania Exocentrusów. Poniżej podaję wszystkie mi znane, poszerzone o moje własne spostrzeżenia.
 


Klucz do rodzaju Exocentrus:
 

   Rzędy białych plam z włosków na pokrywach, trzeci człon czułków ze stojącymi włoskami na wierzchu i od spodu
........................................................................................................................................................ Ex. adspersus

-     Pokrywy bez takich plam. 3 człon czułków tylko od spodu z długimi, stojącymi włoskami ........................... 2

2     Oczy z grubymi fasetkami, pokrywy z czarnymi, grubymi punktami
...................................................................................................................................................... Ex. punctipennis
-     Oczy z drobnymi fasetkami, ciemne punkty na pokrywach drobne .................................................................3

3     Jedna lub dwie przepaski na pokrywie. Ciemna plama na pokrywie z rozmytym tylnym brzegiem, nie dochodzi do osi pokrywy
........................................................................................................................................................... Ex. lusitanus

-     Trzy przepaski na pokrywie, środkowa plama dochodzi do osi pokrywy
............................................................................................................................................................. Ex. stierlini
 



    metoda druga:
Warto zauważyć, że ponadto każdy z gatunków daje się wykluczyć z grupy jako pierwszy (!):
- lusitanus: przedplecze kwadratowe (pozostałe mają poprzeczne)
- adspersus: trzeci człon czułków z włoskami nad- i pod- (pozostałe mają na trzecim członie czułków włoski tylko pod spodem) i białe plamy z włosków na pokrywach (pozostałe mają ciemne plamki)
- stierlini: na pokrywach są trzy przepaski (pozostałe mają dwie przepaski)
- punctipennis: oczy z dużymi fasetkami (pozostałe mają małe - to jest trudniejsza cecha)

    metoda trzecia:
Jest jeszcze inne podejście. Każdy gatunek można opisać grupą cech charakterystycznych dla każdego z nich i wówczas oznaczenie wydaje się być proste, nawet w przypadku zniszczonych okazów:

Ex. adspersus:
- białe plamy z włosków, układające się mniej więcej w trzy rzędy, w okolicy plamy ciemnej
- przedplecze silnie poprzeczne
- na trzecim członie czułków stojące włoski są na górze i na dole
- pokrywy w zarysie równoległoboczne
- brzegi ciemnej przepaski porozrywane

Ex. punctipennis:
- gołe, ciemne punkty w pierwszej połowie pokryw
- przepaska na pokrywach ukośna
- pokrywy w zarysie nieco wypukłe, jajowate

Ex. lusitanus:
- przedplecze kwadratowe
- pokrywy w zarysie równoległoboczne
- przepaski na pokrywie najwyżej dwie, przy czym jedna z boku pokrywy

Ex. stierlini:
- trzy plamy na każdej pokrywie, o wyraźnie wyodrębnionych brzegach, środkowa dochodzi brzegiem do osi pokryw
- pokrywy w zarysie nieco wypukłe, jajowate

Osobiście preferuję tą trzecią metodę. Przyjemnego oznaczania !!!

Największą rzadkością wśród kózek Polski jest Exocentrus stierlini. Warto go u nas poszukać, szczególnie poszukiwania larw mogą zakończyć się sukcesem. 

 

opr. Jacek Kurzawa, 2001

 

powrót

 

entomo©2001 - 2016  - https://www.entomo.pl/