Dystans roboczy obiektywów makro

[PawełB]

Ponieważ sporo osób na naszym forum fotografuje owady, chciałem się podzielić paroma ciekawostkami na temat obiektywów makro.

Dla entomologów najważniejsza sprawa to nie konkretna ogniskowa czy nawet osiągana skala powiększenia, ale tzw. dystans roboczy, czyli odległość "od robaczka" do krawędzi obiektywu przy danym powiększeniu. Nie należy mylić tego z minimalna odległością fotografowania, podawaną np. na obiektywie, bo tą oblicza się od obiektu do matrycy/filmu. Poszczególne konstrukcje rożnych firm bardzo się tu różnią. Wartość ta należy najczęściej zmierzyć , bo trudno ją obliczyć nie znając konstrukcji optycznej obiektywu.

Pierwsze obiektywy makro, poza oczywiście lepsza korekcją dla bliższych odległości dysponowały dość prostymi "mechanicznymi" metodami zwiększania wyciągu - podobnie jak to się dziej przy używaniu mieszka, gdzie po prostu "oddalamy" obiektyw od aparatu zwiększając powiększenie.

Nowsze konstrukcje, osiągające , skalę 1:1 bez żadnych dodatkowych dodatków jak soczewki czy pierścienie, najczęściej oprócz zwiększania wyciągu (czyli- "wysuwania" się ) - skracają dodatkowo ogniskową. Najczęściej skutkuje to też zmniejszaniem dystansu roboczego. Tak się dzieje np. w obiektywach sigma 105, popularny Tamron 90, Minolta 100/2,8, Canon 100/2,8 (starszy model) czy Nikkor 105. Zastosowanie wewn. ostrzenia pozwala na zmniejszenie wymiarów obiektywu makro, zwłaszcza w ustawieniu 1:1

Ostatnio coraz częściej pojawiają się konstrukcje z wyłącznym wewnętrznym ostrzeniem - te zupełnie nie zmieniają długości - a całe nastawianie odległości odbywa się poprzez ruch soczewek wewnątrz obiektywu. takie są np Tokina ATX 100.2,8, Nowy Canon 100/2,8 IS, Tamron 60/2, Sigma 180/3,5 oraz 150/2,8

Generalnie, im dłuższa ogniskowa, tym lepszy dystans roboczy (DR), ale wiele tu zależy od wspomnianej konstrukcji - nie są to wielkie różnice, I tak, dla obiektywów 100-105 mm DR może wahać się od 12 cm (sigma) do 16 cm (minolta i canon). Niby niedużo, ale jednak. Popularny Tamron 90 w największym powiększeniu 1:1 ma DR tylko ok 10 cm. Zawsze większy DR zapewnia nam mniejsze płoszenie owada i lepsze możliwości jego doświetlenia.

Ostatnio pojawiło się kilka obiektywów o dłuższych ogniskowych (sigmy 150 i 180, tamron 180) które zapewniają wygodny, duży dystans roboczy


lepiej pokazują ten problem fotki

[Rafał Celadyn]

Pytam z ciekawości ,który najczęściej stosujesz Pawle...bo chyba nie nosisz ze sobą wszystkich???
Pozdrawiam Rafał.

[Brachytron]

Stawiam na Soligora, pewnie dlatego, że sam takiego używam (tylko pentaxowskiego). W takich samych konfiguracjach choć ostatnio częściej z soczewką bo pierścienie mam podpięte pod jasną 50 - tak na wypadek gdyby coś maciupkiego się nawinęło.

[PawełB]

mam niestety tendencję do kolekcjonowania sprzętu

w 95 % używam minolty 100 macro, bo do motyli to najlepszy kompromis wygody użytkowania i mobilności (po przejściu każdych 3 km sprzęt waży 50% więcej - prawo grawitacji względnej ). Zwłaszcza że na lustrzance cyfrowej z matryca APS mamy "pozorne" wydłużenie ogniskowej, która zachowuje się jak 150 mm na "dawnym" aparacie.

Soligora trzymam jako rezerwowy, trafiłem kiedyś używanego za 230 zet.

[Rafał Celadyn]

A jak wygląda sprawa GO, przy max powiększeniach ...?Są różnice?

[PawełB]

o ile głębia ostrości jest zasadniczo różna dla dłuższych i krótszych ogniskowych w "normalnej" fotografii, to w zakresie makro (już nawet gdzieś tak od 1:5) różnice są pomijalnie małe. Tzn dla skali 1:1 głębia ostrości dla 50 -100 czy 180 mm będzie taka sama

[Dark]

Fajne zestawienie. Kiedyś wszystko liczyło się z tabelki (ogniskowa, ostrzenie, GO), teraz, z racji nietypowej budowy obiektywów, to się skończyło.

Do makro można oczywiście stosować też klasyczne szkła, z dołączonymi pierścieniami. Z sukcesem korzystałem z Telear'a 200/3.5 +pierścienie. Znam przykłady stosowania 3setek.
Z drugiej strony obiektywy szerokokątne, na pierścieniach, z 2cm DR to już jest jazda
Ale nawet przy tej skali, mają całkiem sporą GO... choć to nie to co kompakty.

[Dominika+Jurek Radwańscy]

A tak wygląda mój "sprzęt" do makro. Daje powiększenie 1:1 dla filmu 35 mm, nie wiem jak to się przelicza na matrycę cyfrową. Całość mierzy 7 cm, odległość od fotografowanego przedmiotu ok 10 cm.
Największa zaleta - koszt to 20-30zł + przejściówka do aparatu (w moim przypadku 75zł)
Najgorsza wada - ręcznie zamykana przesłona.

Pozdrawiam JR.

[Dark]

Najgorsza wada - ręcznie zamykana przesłona.

Gdy człowiek przyzwyczai się do obiektywu makro, z pełną automatyką, nie zdaje sobie sprawy ile z tym zabawy. Nie mogę się doczekać, kiedy odbiorę swoją 105tkę z serwisu. Ostrzenie przez mały wizjerek obiektywem przymkniętym do f16, z kompletem pierścieni, przy słabych warunkach oświetleniowych to loteria... nie mówiąc już o psuciu sobie wzroku.

W tej chwili też korzystam głównie z Industara 50/2.8.

[panczo]

Właśnie. Ponieważ tamron 90mm miał dla mnie za krótki DR wymieniłem go na 105 nikona. ponad 4cm różnicy w DR przy 1:1. Od razu czuć swobodę.
Miałem w ręku nową 60-tkę nikona z IF i z silnikiem. 1:1 z 2 cm. Do makro toto sie nie nadaje. Lepiej kupić starszy model.

[PawełB]

ciekawie zrobiony jest nowy Tamron macro 60/2 do aparatów niepełnoklatkowych - chyba najjaśniejszy z obecnie dostępnych obiektywów macro (obok 50 zuiko makro olympusa). Mimo dość krótkiej ogniskowej i wewnętrznego ostrzenia ma dystans roboczy 10 cm przy skali 1:1, czym się firma bardzo chwali. Rzeczywiście, to jakiś "cud optyczny" pod tym względem. Tylko niestety ma cenę coś ok 2 tys. Dlatego moim skromnym zdaniem - nie warto.

[red45]

A ja kupilem tej wiosny Tokine 100 i jestem z niej calkiem zadowolony. Pelne makro 1:1, bardzo solidne wykonanie i naprawde okazyjna cena rzedu 1300zl. Niestety tego lata nie mialem wielu okazji do popracowania z nia - wciaz najczesciej uzywam mojej ulubionej Sigmy 70-300, ktora co prawda ma tylko makro 1:2, ale za to dosc duza odleglosc ostrzenia. W komplecie z pierscieniami, jest to naprawde swietny i niedrogi sprzet.

Troche przykladowych zdjec na mojej stronie - http://botaniklodz.pl