Łacina - ex larvae czy ex larva ?

[Jacek Kurzawa]

Taki przypadek: ex larva czy ex larvae?
Wg mnie jeśli mamy jeden okaz otrzymany z hodowli larwy to jest to "ex larva". Końcówka -e dotyczy liczby mnogiej?

[Andrzej J. Woźnica]

Odmiana larwy po łacinie w dopełniaczu liczby pojedynczej brzmi: larvae .

[Jacek Kurzawa]

W takim razie "ex larva" to bardzo częsta, rozpowszechniona, niepoprawna pisownia w pracach. Błąd ten, o zasięgu międzynarodowym, jest niedostrzegany przez Recenzentów. Miejmy na dzieję, że z czasem błąd ten stanie się rzadszy, przynajmniej w polskiej literaturze.

Ale idąc dalej: ex pupa czy ex pupae? Okazuje się, że ex pupae jest znacznie rzadziej spotykaną pisownią od ex pupa. Czyżby zatem wszyscy nagminnie łamali zasady pisowni łacińskiej?

W pracach zdarzają się takie sytuacje, kiedy obok siebie wystepuje ex larva i ex pupae. Wygląda na to, że piszący i Recenzenci zupełnie nad tym nie panują.

[Andrzej J. Woźnica]

1 osobnik: ex larvae lub ex pupae. Ta sama deklinacja nr I w j. łacińskim. Ktos nie zna łaciny i po prostu tworzy ...

[Jacek Kurzawa]

A jak będzie dopełniacz w liczbie mnogiej, gdy uzyskamy kilka okazów drogą hodowli?

Np.:

4 female, ex larvae ?
4 male ex pupae ?

To kwestia uzyskania 4 okazów z czterech larw/poczwarek. W jęz. polskim jest: uzyskano 4 osobniki z larw/poczwarek (a więc larwy/poczwarki są w liczbie mnogiej).

[Andrzej J. Woźnica]

ex larvarum ;ubex puparum z akcentem długim na "a " .

[Andrzej J. Woźnica]

wikipedia, co do deklinacji łacińskich jest OK!. np.: https://pl.wiktionary.org/wiki/Aneks:J% ... klinacja_I. Najgorsze jest zaklasyfikowanie słowa do odpowiedniej deklinacji ...

[Jacek Kurzawa]

ex larvarum ;ubex puparum z akcentem długim na "a "  :D .

Ex larvarum - to jest całkowicie nie stosowane, nie wiedzieć czemu. Wygląda na to, że nawet przy uzyskaniu wiekszej ilości okazów drogą hodowli stosowane jest ex larvae lub co najgorsze, bo niepoprawnie - ex larva.

Dziękuję

[Adam Larysz]

No niezupełnie

Ex łączymy z ablativem (narzędnik) czyli przy deklinacji I mamy końcówkę a, czyli ex larva jest poprawnie

[L. Borowiec]

Bingo, Adam ma rację. Ale ja myślę, że wielu pisząc to ex larva czy ex pupa robi taki zbitek angielsko-łaciński. To, oczywiście, efekt zaniku znajomości łaciny. Wielokrotnie jako redaktor Genus spotykałem się z takimi pisowniami jak "elytrae" czy "pronotae" czyli pokrywy i przedplecza w liczbie mnogiej, tworzonymi w takim neoangielskim stylu, bo autor nie wiedział, że odmiana jest elytron-elytra i pronotum-pronota. Zabawne było też tworzenie nazw od imion z łacińskim rodowodem np. "juliusi" od Juliusza, bo mało kto dziś wie, że poprawna forma jest "julii". Ale jak znam życie to dzisiaj to "juliusi" by już przeszło.

[Jacek Kurzawa]

No niezupełnie  8)

Ex łączymy z ablativem (narzędnik) czyli przy deklinacji I mamy końcówkę a, czyli ex larva jest poprawnie  :D

W takim razie można zabrać się za porządkowanie.

Poprawnie jest
Liczba pojedyncza:
ex larva
ex pupa
ex ovo

Liczba mnoga w narzędniku ma końcówkę -is. Tu jednak chyba nie zastosuje się liczby mnogiej . W przypadku uzyskania 4 okazów z 4 larw poprawnie będzie ex larva ?

[Andrzej J. Woźnica]

a ciekawe. Widać mi umknęło . Ale w takim razie i tak, jak jest na zdjęciu, jest błąd w zapisie .

[Adam Larysz]

Tak, liczba mnoga będzie larvis, pupis, ale nie spotkałem się z użyciem tego...

[Jacek Kurzawa]

W Cerambycidae tylko jeden autor (Biscaccianti) używa ex larvis.

exlarvis1.png (22.55 KiB) Przejrzano 16532 razy

exlarvis2.png (26.74 KiB) Przejrzano 16532 razy

Z kolei to niepoprawne ex larvae spotyka się rzadko, ale stosują taką deklinację znani naukowcy: Ohbayashi, Sama, Rapuzzi, Kadlec, Shapovalov itd.

[Marek Wanat]

Z kolei to niepoprawne  ex larvae spotyka się rzadko, ale stosują taką deklinację znani naukowcy: Ohbayashi, Sama, Rapuzzi, Kadlec, Shapovalov itd.

Zależy z czego znani - z gruntownego klasycznego wykształcenia, czy z liczby opisanych taksonów. Podejrzewam, że masz na myśli jednak to drugie. Niestety ta pierwsza kategoria taksonomów jest już praktycznie na wymarciu. Właśnie 1 VIII w dalekiej Nowej Zelandii odszedł w wieku 99 lat jeden z takich "pomnikowych" znawców klasycznej greki i łaciny, Guillermo "Willy" Kuschel, którego nazwisko musi być znane wszystkim interesującym się światowymi ryjkowcami. Był autorem pierwszej totalnej analizy filogenetycznej ryjkowców na szczeblu rodzinowym opublikowanej 22 lata temu i w ten sposób stworzył trzymający się do dzisiaj podział Curculionoidea na rodziny i podrodziny, później tylko nieznacznie zmodyfikowany (co nie oznacza, że jest on ostateczny - na tym poziomie klasyfikacji geny dopiero mają wkroczyć do akcji i to już wkrótce ). Willy był radykalnym tradycjonalistą i wyrocznią w sprawach "czystości" i poprawności nazw taksonomicznych, nie znosił mieszania greki i łaciny w jednej nazwie, nowo tworzony rodzaj w ryjkowcach musiał być rodzaju męskiego (jak zaproponował kiedyś Schoenherr), nie pochwalał też pozbawionych sensu "dowolnych aby-tylko-wymawialnych zbitek liter". Poproszony, chętnie pomagał przy nowych nazwach, z czego zdarzyło mi się kiedyś skorzystać, gdy miałem do opisania spory zestaw nowych rodzajów z regionu australijskiego. Sam tworzył czasem nazwy-arcydzieła, jak Brarus (od Brazil - terra typica, Araucaria - roślina żywicielska, -us - meska koncówka). Wielka szkoda, że tacy ludzie od nas odchodzą....

[Jacek Kurzawa]

Ciekawa historia, wciągający post

Ja tak specjalnie napisałem

niepoprawne ex larvae... stosują ... znani naukowcy

wiadomo, że tego typu błędy są wynikiem nieznajomości zasad łaciny a ta nieznajomość bedzie coraz powszechniejsza, bo świat zmierza ku "odmóżdżeniu" społeczeństwa. Dlatego naprawdę szkoda, że odchodzą ludzie z tego starego pokolenia, wychowanego na INNYCH wartościach.

[Marek Wanat]

Może aż tak żle nie będzie, jednak Włosi i Hiszpanie mają dużo bliżej do łaciny niż my, wiec jakieś zasady się pewnie zachowają. No ale ci Grecy zupełnie nie pomagają

A co do ex larva/pupa, to jeszcze jeden "wzgląd" trzeba wziąć pod uwagę. To się zwykle pisze na etykietkach (te cytaty z publikacji to też są z reguły żywcem cytowane etykietki okazów), a tam często oszczędzamy na każdej literze z powodu ograniczonego miejsca. Dlatego dobrze, że ex larva jest poprawnie

[Jacek Kurzawa]

Hej,
"Ex larva" jest poprawne, bo "ex" wymaga dopełniacza, a "larva" jest w dopełniaczu liczby pojedynczej. Końcówka -e w łacinie faktycznie często dotyczy liczby mnogiej, ale nie w tym przypadku. "Ex larvae" byłoby chyba jakbyś miał więcej niż jedną larwę

Wszystko źle. Post jest zupełnie niepotrzebny, bo temat został już omówiony i jak powinno być zostało już napisane powyżej.

"Ex larva" jest poprawne, bo "ex" wymaga dopełniacza,

Nie dopełniacza lecz narzędnika.
Jest poprawnie, ponieważ viewtopic.php?p=243862#p243862

[Justyna]

Aktywność tego użytkownika wygląda tak, jakby testował użycie AI do generowania postów, co już zostało jakiś czas temu zauważone: viewtopic.php?p=300334#p300334

[Grzegorz Banasiak]

...wiadomo, że tego typu błędy są wynikiem nieznajomości zasad łaciny a ta nieznajomość bedzie coraz powszechniejsza, bo świat zmierza ku "odmóżdżeniu" społeczeństwa. Dlatego naprawdę szkoda, że odchodzą ludzie z tego starego pokolenia, wychowanego na INNYCH wartościach.

Są już pierwsze "jaskółki"...
W sierpniu 2023 roku Szwecja ogłosiła, że wycofuje się z programu cyfryzacji szkół. Od tego momentu w szwedzkich placówkach oświatowych nie będą używane tablety i laptopy.
Decyzja ta została podjęta po ponad 10 latach stosowania cyfrowych urządzeń w szkołach. Jak się okazało, nie przyniosły one oczekiwanych rezultatów. Wręcz przeciwnie, spowodowały szereg problemów, w tym:
- pogorszenie wyników w nauce,
- wzrost uzależnienia od technologii,
- problemy z koncentracją i uwagą