Polskie Forum Entomologiczne

Rusza pierwsza ogólnopolska akcja liczenia stanowisk jelonka rogacza!
W ostatnim czasie w mediach społecznościowych pojawia się mnóstwo obserwacji tego niezwykłego chrząszcza. Niestety – większość z nich przepada bez śladu i nie trafia do żadnych baz danych. Chcemy to zmienić!

Polskie Forum Entomologiczne rozpoczyna zbiórkę danych, które pozwolą oszacować liczbę nowych obserwacji i porównać je z tymi już zarejestrowanymi.

Każda zgłoszona obserwacja ma znaczenie – może oznaczać nowe stanowisko występowania jelonka rogacza w Polsce! Wszystkie dane zostaną zachowane i pomogą w dokładniejszym poznaniu rozmieszczenia tego gatunku w naszym kraju.

Jak zgłaszać obserwacje?
Wpisz je w tym prostym formacie:

Lokalizacja – miejscowość, województwo (w przypadku małych miejscowości dopisz większą miejscowość w pobliżu, np. Mała Wólka koło Bełchatowa)
Data obserwacji
Imię i nazwisko / nick obserwatora

Możesz równolegle dodać swoją obserwację do międzynarodowego portalu: iNaturalist – to również ważne źródło danych.

Spójrz na mapę: Polska to wciąż biała plama w porównaniu z Niemcami czy Ukrainą, gdzie obserwacji jest o wiele więcej.
https://www.inaturalist.org/observation ... fiable=any

Czy naprawdę mamy tak mało jelonków, czy po prostu nie potrafimy ich dobrze policzyć?

Pomóżcie rozpropagować akcję liczenia jelonka rogacza w Polsce! Podajcie ten link dalej: viewtopic.php?t=48046
Akcja na FB: Forum na FB - https://www.facebook.com/groups/grupafo ... ologiczne/
iNat Polska: https://www.inaturalist.org/observation ... fiable=any

Trwają kuluarowe dyskusje o stanowiskach, które są izolowane i łatwe do znalezienia. Odkrywcy tych stanowisk martwią się, czy upublicznienie ich lokalizacji jest dobrym posunięciem.

W sytuacjach, gdzie istnieje obawa o namierzenie stanowiska – a dla uproszczenia można przyjąć, że tak jest w każdym przypadku – rzeczywiście, zaproponowana wcześniej metodyka polegająca na podaniu miejscowości może się nie sprawdzić. Nie dotyczy to jednak wielu przypadkowych obserwacji jelonka przez przypadkowych świadków – a takich spotkań jest wiele, co dobrze widać w dyskusjach na Facebooku. Spotkania te, np. na stacjach CPN, w przydomowych ogródkach itp., mogą mieć podaną dokładną lokalizację, więc metodyka w tym względzie nie jest zła.

Natomiast jeśli istnieje potrzeba anonimizowania stanowiska, można to łatwo zrobić, maskując lokalizację poprzez jej uogólnienie – np. do poziomu powiatu – lub na mapie, poprzez zaznaczenie większego obszaru, np. w promieniu 10 km. Na poniższej mapie średnica to 5km.
Dodatkową korzyścią z ukrycia dokładnego stanowiska poprzez podanie ogólnikowej lokalizacji o średnicy 10–20 km jest to, że w przypadku chęci odnalezienia go przez kolejne osoby dojdzie do zwiększenia penetracji terenu, co może prowadzić do wykrycia kolejnych stanowisk jelonka. Przyczyni się to do lepszego poznania jego występowania w danym regionie.

Sama akcja ma również pozytywny wpływ na podnoszenie świadomości w zakresie zbierania danych faunistycznych oraz popularyzację entomologii.

Pomóżcie ja rozpropagować.

Inwentaryzacja stanowisk jelonka w Polsce jest potrzebna z kilku powodów. Jednym z nich jest również to, że poprzez monitorowanie ilości danych i stanowisk będziemy mogli wypowiedzieć się lepiej na temat kondycji i zasobności tego gatunku w Polsce.

Mapa powiatów (interaktywna)
https://www.zpp.pl/mapa-polski

Ja stoję na niezmiennym stanowisku, że utajnianie lokalizacji nie pomaga ochronie gatunku tylko stanowi dla niego zagrożenie. Największym problemem jest utrata siedlisk a te są niszczone decyzjami organów ochrony przyrody, które nie mają wiedzy o istnieniu tych stanowisk, bo są utajniane przez przyrodników w "celu ich ochrony".

rysiaty pisze: ↑piątek, 27 czerwca 2025, 15:44 Ja stoję na niezmiennym stanowisku, że utajnianie lokalizacji nie pomaga ochronie gatunku tylko stanowi dla niego zagrożenie. Największym problemem jest utrata siedlisk a te są niszczone decyzjami organów ochrony przyrody, które nie mają wiedzy o istnieniu tych stanowisk, bo są utajniane przez przyrodników w "celu ich ochrony".

Również jestem tego zdania. Utajnianie powoduje, że nikt nie wie, że dane stanowisko istnieje – nie ma zatem argumentów dla leśników przy planowaniu prac. Jelonka tam po prostu oficjalnie NIE MA. A leśnik mógłby informację o jego obecności wykorzystać w celu ochrony drzewostanu.

Utajnianie z obawy przed kolekcjonerami wywołuje z kolei szkodliwy wizerunek entomologów jako zagrożenia dla środowiska i owadów, stawiając entomologię w negatywnym świetle. W wielu przypadkach to właśnie entomolodzy byli przedstawiani jako problem, podczas gdy rzeczywista przyczyna zanikania gatunków leży w utracie siedlisk. Tymczasem entomolodzy-amatorzy często przyczyniają się do poznania gatunków, a nierzadko podejmują na własną rękę działania w mikroskali w celu ochrony swoich ukochanych populacji na lokalnym terenie.

Napiszę jeszcze jasno jedną, chyba najważniejszą kwestię – akcja ma na celu zebranie przypadkowych obserwacji od przypadkowych osób, które robią zdjęcia jelonkom i wrzucają je do mediów społecznościowych, np. na Facebooka. Takich rekordów jest naprawdę dużo. Chciałbym, abyśmy zachęcali te osoby albo sami przejmowali takie obserwacje i dodawali je tutaj, żeby nie ginęły w czeluściach internetu.

Ponadto mamy iNaturalist, dane historyczne, Biomap. Nad jelonkiem prowadzono badania. To doskonały obiekt do promocji entomologii wśród społeczeństwa.

Zapraszam chętne osoby – również przedstawicieli różnych instytucji – do włączenia się w akcję i rozszerzenia projektu oraz jego zasięgu.