Polskie Forum Entomologiczne

Chyba pierwsza teroczna. Latała nad rozmoklym, zaoranym polem z zastoiskami wody. Miejsce: slynne (dla spotterów) "Pole Sołtysa" czyli okolice progu pasa 33 na Okęciu. Zapewne straszka, obstawiam pospolita, ale to wróżbiarstwo. Zdjęcie marne bo nie siadała, a i ja nie byłem w obuwiu wodnym by ją gonić po błocie do kolan . Niemniej sezon rozpoczęty.
Pozdrawiam

pewnie Sympecma sp.

fusca...

Sympecma sp.
Do gatunku z tego zdjęcia nie da rady.

Mam wcześniejszą
17.03.2012 Kazimierz k. Reda
nie oznaczałem jeszcze - podobna. Okaz w zbiorze.

Moja tez jest z 17:03 tylko że zdjęcie wsadzilem w niedziele, czyli 18:00. A zatem w tym roku i ważki świetowały Patryka

Super mamy więc konkretną (tę samą datę) otwarcia sezonu
Rozumiem, że to chyba jakieś zimujące gatunki będą. Moja była słabo ruchliwa (temperatura ok. 7-10 stopni na słońcu gdy ją łapałem).

Pozdrawiam
Robert

Straszki (mamy dwie) są jedynymi gatunkami zimującymi u nas jako imago. Można je spotkać nawet w środku zimy w ciepłe, odwilżowe dni. W kwietniu już przystępują do godów.

Witam,

dziś pierwsze w tym roku osobniki Sympecma fusca koło Lędziny, kwadrat XS69. Trzcinowisko nad zarastającym stawem, ilość: cn kilkanaście osobników obu płci.

Pozdrawiam,
LM

Syberyjskie zaczynają kręcić się przy wodzie

Moja pierwsza w tym roku obserwacja zeszłorocznej Sympecma fusca w Katowicach.

Jako, że imago (przynajmniej u mnie) się w tym roku nieco spóźniają (prócz straszek) postanowiłem pokazać kilka na szybko zrobionych zdjęć larw. To co napiszę nie jest absolutnie żadnym "kluczem do oznaczania", a jedynie ogólnym opisem jak to wygląda w praktyce - a informacje skrótowe. Połów larw jest skuteczną metodą inwentaryzacji i szerszym spojrzeniem na ekologie ważek. Larwy również mają dużą wartość naukową, z reguły większą niż obserwacje dorosłych imagines. Wśród amatorów odonatologii niestety często temat larw w praktyce nie istnieje.

Mały wypad na jeszcze "nie śmigane" torfowisko w pobliżu Międzyrzeca Podlaskiego (51.957292,22.804066) Fot 1. Złowiłem typowy zestaw gatunków reprezentujących takie siedliska (zalane kwaśne torfowiska przejściowe, z dużą ilością helofitów zakorzenionych w dnie).

Już w pierwszej próbie trafiła się larwa N. speciosa (fot 2) - a zarazem znalazłem jej nowe stanowisko - pierwsze i prawdopodobnie ostatnie w kwadracie FC25. By je znaleźć trzeba bardzo dobrze przeglądać próby. Wszystkie osobniki jakie łowiłem były zawszę mocno pigmentowane (koloru ciemnobrązowego, z jaśniejszym deseniem), co z jednej strony ułatwia wstępne ich odróżnienie od podobnych rozmiarów C. puella/pulchellum - które są zwykle blade/prześwitujące. Z drugiej strony intensywna pigmentacja powoduje zlewanie się larwy z materią organiczną którą mamy w próbie, co przy niewielkich rozmiarach larw ułatwia ich przeoczenie. Wszelkie larwy N. speciosa które złowiłem miały charakterystyczne, krótkie, sprawiające wrażenie uwstecznionych/nie w pełni rozwiniętych -skrzelotchawki. Cała larwa sprawia wrażenie dość masywnej jak na swoje niewielkie rozmiary. Ich rozmieszczenie podobne jak u imagines - bardzo nieregularne, a ich większe skupiska występują tylko w niektórych konkretnych miejscach.
L.rubicunda to typowy mieszkaniec takich siedlisk. Podstawowa różnica względem łowionego tu w podobnych ilościach krewniaka (L. pectoralis) to kolce grzbietowe (a właściwie ich brak lub częściowy brak u L. rubicunda) Fot 3,4.
L.pectoralis - kolejny typowy mieszkaniec tego typu siedlisk. Gatunek w odróżnieniu od L. rubicunda posiada relatywnie niewielkie kolce grzbietowe (fot 6). Kolce boczne są krótkie. Choć na zdjęciu nr 5 wydają się być nieco dłuższe - na zdjęciu nr 6 widać ich rzeczywistą długość (względem piramidy analnej). Fot 7 - charakterystyczne dla tych gatunków zalotek oczy. Świecą się (wykluczając widok z góry) na żółto - w rzeczywistości uderza to znacznie bardziej niż na zdjęciu. Zarówno L. pectoralis jak i L. rubicunda w takich siedliskach występują na całej jego powierzchni (łącznie z bardzo płytkimi i dość gęsto zarośniętymi przez krzewy obrzeżami). Zagęszczenia larw bardzo wysokie - łącznie z larwami niższych stadiów trudno pobrać próbę, w której nie będzie zalotki.
Czasem zdarza się A. cyanea - bródka charakterystycznego kształtu - szypułkowata (fot 8 )
Częściej łowiłem nieco inne larwy (fot 9). Bródka zwęża się nieznacznie. Najprawdopodobniej to Aeshna juncea. Najprawdopodobniej gdyż niższe stadia stadia można pomylić z A. grandis i trzeba poczekać aż towarzystwo podrośnie. Zagęszczenia larw żagnic w mojej okolicy i w takich siedliskach są niewielkie - zdarzają się pojedyncze osobniki.
Coenagrion hastulatum (fot 10) - gatunek często liczny w tego typu siedliskach. Cała larwa dość duża i robi wrażenie dłuższej (w porównaniu z C.puella/pulchellum). Skrzelotchawki wyraźnie podzielone na dwie połowy. Krawędzie dystalnej części skrzelotchawek (szczególnie przy nasadzie tej części) widocznie sklerotyzowane (zgrubiałe) (fot 11). To charakterystyczne cechy grupy hastulatum (hastulatum, armatum, lunulatum) w obrębie rodzaju Coenagrion. Larwy mogą zasiedlać całą powierzchnie torfowiska. Łowione regularnie, często po kilka osobników w próbie.
Libellula quadrimaculata - trafiała się regularnie na całej powierzchni torfowiska, lecz zdecydowanie nie tak często jak zalotki. Zwyczajny ciemny zwierz, z kontrastowym ciemnym rysunkiem na głowie. Kolce grzbietowe niewielkie, ale wyraźne. Całość wyraźnie owłosiona (fot 12,13).

Jedyne czego nie wziąłem do fotografii, a stwierdziłem na stanowisku to larwy C. puella/pulchellum.

Siedlisko o odmiennym charakterze - duża żwirownia otoczona z kilku stron lasem szpilkowym. Prawdopodobnie mezotroficzna - woda bardzo przejrzysta zdająca się wpadać w granatowo-zielonawy odcień. Szuwary wysokie luźne. Liczne strefy piaszczystego/kamienistego litoralu oraz obfita roślinność zanurzona z dużym udziałem moczarki. Fot 14.

W próbach z dna porośniętego miejscami niską roślinnością zanurzoną (widoczny spadek dna na zdjęciu) - kilka larw Gomphus vulgatissimus (fot 15). To jedyne stanowisko jakie znam, gdzie larwy G.vulgatissimus ogólnie łowie częściej niż O. cancellatum (larwy obu gatunków preferują miejsca o podobnym charakterze.) Bardzo charakterystyczne czułki, które stercza do przodu jak rogi (cecha charakterystyczna larw z rodziny Gomphidae). G. vulgatissimus nie posiada kolców grzbietowych (co różni go od O.cecilia, O.forcipatus) oraz ogólnie jest płaski jak decha (fot 16). Jego krewniak - G. flavipes posiada bardziej strzeliste ostatnie segmenty odwłoka.
Ischnura elegans (fot 17). Zdecydowanie najliczniejszy gatunek na tym stanowisku. Larwy wyższych stadiów posiadają bardzo wyraźne prążkowanie oczów (niewidoczne na zdjęciu). To cecha jedynie pomocnicza, gdyż niektóre osobniki C. puella/pulchellum/ E. cyathigerum również mogą mieć ledwie widoczne(E.cyathigerum) lub dość wyraźnie wykształcone(puella/pulchellum) owe prążkowanie (nigdy jednak nie tak wyraźne jak u I. elegans, oraz o nieco innej strukturze). Skrzelotchawki u osobników typowych zakończone ostro (w niektórych przypadkach nawet z wyraźnie wyciągniętym szpicem - jak u osobnika na zdjęciu (fot 18).
Epitheca bimmaculata (fot 19)- bardzo charakterystyczna larwa. Długie odnóża. Duże kolce boczne na S8, ogromne kolce boczne na S9. Czarny deseń na głowie i tułowiu. Poławiana przeze mnie z dna w różnych miejscach. Od warstwy starych liści drzew, przez dno porośnięte niską roślinnością zanurzoną, po niewielkie wysepki obumarłych szczątków zalegających na dnie na piaszczystym podłożu. Zagęszczenia różne.
Platycnemis pennipes (fot 20). Gatunek liczny na kontrolowanym obiekcie poławiany głównie z dna z obumarłymi szczątkami/niską roślinnością zanurzoną. Larwa charakterystyczna. Skrzelotchawki sztywne i grube z długimi szpicami na ich końcach (fot 21). W przeciwieństwie do larw z rodziny Coenagrionidae - pióronogi nie pływają, a jedynie łażą.
Enallagma cyathigerum (fot 22). Łowiona tu regularnie. Skrzelotchawki mogą posiadać ciemniejsze poprzeczne paski (fot 23), jednak często zdarzają się larwy ich pozbawione. Załamanie skrzelotchawki (linia nodalna) dzieląca skrzelotchawkę na dwie połowy u E.cyathigerum często znajduje się daleko od nasady - tak, że część dystalna jest uderzająco krótsza od bazalnej. Na tym zdjęciu owa linia znajduje się w miejscu większego ciemnego poprzecznego paska.

Nie tylko reofilne gadziogłówki zamieszkują tę wodę. Dość niecodzienne znalezisko - reobiont - Calopteryx splendens w żwirowni (wodzie stojącej). Larwa była średniej wielkości i nie widzę powodów by sądzić, że nie dojdzie tu do jej przeobrażenia (fot 24).
Anax parhtenope (fot 25, 26). To stanowisko jest optymalnym biotopem dla tego gatunku. Larwy w dość dużych (jak na Anaxy) zagęszczeniach. Łowione z roślinności zanurzonej.
Cordulia aenea - długonoga larwa z czarnym rysunkiem na tułowiu oraz głowie (fot 27). Kolce boczne krótkie, kolce grzbietowe nieznaczne (fot 28)
Orthetrum cancellatum (fot 29) - larwa zwykle posiada intensywny kolor zielony od strony brzusznej. Szczególnie lubi stanowiska wędkarskie - ogólnie większe przestrzenie pomiędzy roślinnością oraz piaszczysty litoral - w tedy larwa przebywa w wysepkach obumarłych szczątków.
Piramida analna porównując z larwami rodzaju Libellula - nieco dłuższa. Kolce grzbietowe nie występują na segmentach 7,8,9. Kolce na segmentach 4,5 - sprawiają wrażenie masywnych lecz tępych.

Fot 30, 23

Wczoraj i dzisiaj (26-27.04.2012) notuję liczną populację Sympecma fusca na jednym z mniej przekształconych starorzeczy Wisły, jeden km na północ od mieściny Spytkowice (woj. małopolskie): 50° 0'50.94"N 19°31'16.94"E.
Dodam, że w zeszłym roku opisywana populacja nie liczyła tak wielu obywateli tego gatunku.

Piotrze większość amatorów podchodzi nie chętnie do tematu larw, bo nie bardzo wie jak i czym je odławiać aby nie zrobić im krzywdy, w sensie nie pozabijać larw podczas wyławiania. Dasz jakieś zdjęcie czerpaka plus kilka łopatologicznych wskazówek ? Łowienie larw wydaje się ciekawsze niż ślepienie za wilinkami
Świetny tekst, gratuluje udanych łowów iglicy.

Piotrek to łebski facet.
Obfite łowy i super materiał porównawczy przy oznaczaniu larw.
Pozdrawiam.

eutanatos pisze:Piotrze większość amatorów podchodzi nie chętnie do tematu larw, bo nie bardzo wie jak i czym je odławiać aby nie zrobić im krzywdy, w sensie nie pozabijać larw podczas wyławiania. Dasz jakieś zdjęcie czerpaka plus kilka łopatologicznych wskazówek ? Łowienie larw wydaje się ciekawsze niż ślepienie za wilinkami  :mrgreen:

Tu nie ma wielkich filozofii - rękojeść, sztywna mocna obręcz i porządne jej przymocowanie, jakaś siatka - i łowimy . Przy łowieniu rwie się roślinność/"bagruje dno" - to też czerpaki hydro intensywnie użytkowane muszą być bardzo solidne. Nie martw się o uszkodzenia larw - to się według mnie rzadko zdarza - bo i rzadko wyciągam z prób martwe/uszkodzone larwy a i przyczyna tych uszkodzeń wcale nie musi mieć pochodzenia antropogenicznego. Oznaczanie larw do gatunku jest generalnie trudniejsze niż imago i opiera się bardziej na cechach wymiernych (kształtach, proporcjach, stosunkach wymiarów czegoś do czegoś). Najlepiej na początku mieć jakąś dobrze zbadaną (pod względem imagines) wodę. W tedy z grubsza orientujemy się, jakich gatunków można się spodziewać co w pewnym stopniu ułatwia początki - owe są trudne i o pomyłki łatwo.

Piotrze a coś w rodzaju małego wiaderka podziurawionego jak sitko, przymocowanego gdzie trzeba? Albo tego no, durszlaka czy jak sie to ustrojstwo nazywa
Wielkość oczek jaką zalecasz aby larwy nie przelatywały?

Pierwsze wyjście w terene w roku 2012

Data : 29 Kwietnia 2004
Miejsce : Liszka Dolna koło Częstochowy (mapa)
Gatunki : Straszka syberyjska - Sympecma paedisca (3 samce, dwie samice)
Biotop : ciek wodny, wykopany rów o słabym nurcie.
Uwagi : jest to stanowisko nowe dla tego gatunku, nie ma go zaznaczonego w "Atlasie występowania ważek w Polsce"


Kwadrat UTM zweryfikowany na podstawie : http://www.lepidoptera.eu/UTM_Europe.php
Gatunek oznaczony na podstawie : Dijkstra K.-D., Lewington R., 2006 — Field Guide to the Dragonflies of Britain and Europe
Pełne dane przekazane : Dr Alicja Miszta z Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska.

Perwszy tegoroczny samiec Coenagrion puella na starorzeczu Dunajca, na wysokości Wojnicza. Samczyk był dojrzały płciowo.

Szymon jesteś pewny oznaczenia? Teraz jest raczej większa szansa C. hastulatum - one wylatują wcześniej od C. puella.



Dziś zatrzęsienie młodych L. rubicunda.
Kilka teneralnych C. hastulatum oraz 8 juwenilnych samic C. armatum - co interesujące latały na powierzchni bagienka, nie odlatując dalej od wody. Samców brak. Dzisiejsze obserwacje C. armatum pochodzą z ostatniego odkrytego przeze mnie w tamtym roku stanowiska - ciesze się, że dalej się tu trzyma. Jednak larw C. armatum nie udało mi się tam złowić (choć przed wylotami jakichkolwiek ważek łowiłem tam sporo). Prawdopodobnie z przyczyny niskich zagęszczeń osobników gatunku.

eutanatos pisze:Piotrze a coś w rodzaju małego wiaderka podziurawionego jak sitko, przymocowanego gdzie trzeba? Albo tego no, durszlaka czy jak sie to ustrojstwo nazywa  :mysl:
Wielkość oczek jaką zalecasz aby larwy nie przelatywały?

Oczka mniej więcej 1mm. W wiadra etc się nie baw - szkoda zachodu, efekt może być bardzo mizerny.

Gratulacje Piotrze
Ja pierwsze ważki widziałem dopiero wczoraj.
28.4.2012, kwadrat CA65 (stanowisko Błędów) - śródleśne torfowisko, około 25 stopni, bezwietrznie i bezchmurnie: Coenagrion hastulatum 11 juwenilnych imagines, 4 latające imagines Cordulia aenea i 66 wylinek.
Drugie stanowisko - malutki śródpolny staw w kwadracie CA75 - jeden samiec Sympecma fusca.

Dziś - stawy w Brzeszczach (CA64) - pojedyncze latające Zygoptera - nie do złapania z powodu bardzo silnego wiatru.

Dzięki. Artystyczne ujęcie nam zapodałeś

Dzisiaj w Katowicach pierwsze Łunice czerwone o dwa dni później niż w zeszłym roku.

Chętnie wzbogaciłabym stronę o lepsze od dotychczasowych zdjęcia łunic. Wśród tych, które mam na stronie jest sporo kiepskich zdjęć! Więc jeśli mogę prosić...

Na razie mam tylko trzy zdjęcia i nie za bardzo dobre, bo pod światło, ale będę się starał. Za tydzień powinno być ich już o wiele więcej to i okazji do dobrego zdjęcia będzie więcej. No chyba, że zjedzą je te rybki z Potoku Leśnego. Zdjęcie również z dzisiaj.

Jest na to szansa bo to wybitni mięsożercy, same okonie i ten największy kropkowany jazgarz

W dniu 1.V.2012 r. W Puszczy Niepołomickiej na stawie śródleśnym w okolicy leśniczówki Przyborów obserwowałem kilka osobników Pyrrhosoma nymphula ( łunica czerwona) w tym jeden tandem.

Dziś nowe stanowisko Coenagrion armatum (FC05). 8 dorosłych samców i jedna dorosła samica. Na stanowisku typowa dla gatunku, luźno stojąca roślinność turzycowa. Przestrzenie pomiędzy helofitami z pływaczem i rdestem. Siedlisko przynajmniej okresowo dość żyzne na co wpływ ma jego otoczenie (pola uprawne). W skali ogólnej jest prawdopodobnie umiarkowanie eutroficzne. Aktualny poziom wody - średnio pół metra. Na tym samym stanowisku (po 6 latach bawienia się z ważkami) - w końcu znalazłem Coenagrion lunulatum. Tylko jeden osobnik, wyglądający jeszcze dość młodo. Być może za jakiś czas pojawi się ich tam więcej. Poza tym wylatujące L.quadrimaculata, C.pulchellum, C. puella.

Nowe stanowisko C. armatum (UTM FC26). Umiarkowanie eutroficzne śródpolne/śródłąkowe bagno. W pewnych częściach poprzerastane przez turzyce. W innych powierzchnia pokryta przez łany skrzypu bagiennego (swoją drogą bardzo miły dla oka widok - coś w rodzaju płaskiego trawnika). Czasem z domieszką bobrka trójlistkowego. Stwierdziłem 9 dorosłych imagines (5 samców, 4 samice). Wszystkie w strefach porośniętych przez skrzypy. Niepokoi mnie trochę, że na żadnym stanowisku nie obserwuje typowych zachowań rozrodczych. Prawda jest taka, że nie mam niezbitego dowodu(larwy,wylinki,osobniki teneralne) na rozwój gatunku - na żadnym ze znalezionych przez siebie stanowisku. Trzeba będzie w następnym roku jeszcze bardziej się postarać. Po za tym zaczęły się wyloty L. pectoralis.

Do tegorocznych obserwacji, chciałbym dołączyć, fotografie ważek dziś (tj. 3 maja 2012r.) obserwowanych w dolinie Prosny w pow.wieruszowskim, woj.łódzkie.
Sławek

Pierwsza tegoroczna którą udało mi uwiecznić w miarę wyraźnie
Niestety na ważkach się nie znam i nie wiem co to za gatunek .
XS 92

^^^ Pyrrhosoma nymphula

Po długich poszukiwaniach, u mnie (północny-wschód Polski, kwadrat FD08), pierwsza zauważona ważka dopiero 3 maja (w zeszłym roku C.hatulatum - 29 kwietnia).

Chyba C.pulchellum?

Zgadza się.

30.04.2012 widziałam pierwszą ważkę czteroplamą w ogrodzie, kwadrat UTM CA66

Gratulacje Piotrze kolejny raz
Wczoraj:
3.5.2012, stanowisko w Chełmie Śląskim (Pacwowe Stawy) na granicy kwadratów CA65 i 75, około 30 stopni, pogoda zmienna - najpierw słonecznie, stopniowo wiał coraz silniejszy wiatr, aż doszło do pełnego zachmurzenia.
Sympecma fusca około 20 osobników (w tym jeden tandem), Coenagrion hastulatum, C. puella - w sumie około 50 osobników (mniej więcej w równych proporcjach), część juwenilnych. 4 Erythromma najas i około 60 Ischnura elegans w tym 5 tandemów. 4 C. aenea i 23 wylinki, jedna L. quadrimaculata i 9 wylinek. 4 juwenilne L. pectoralis i 6 wylinek.
Dziś pogoda nie sprzyjała - wiatr, pełne zachmurzenie i deszcz, który w końcu przeszedł w ulewę.

Widać ważki ostro nadrabiają opóźnienie sezonu. Ja niestety wczoraj po przejechaniu prawie 40 km. prawie zdążyłem wyjść z samochodu. Rozpętało się prawdziwe oberwanie chmury

Dzięki

Jakub Liberski pisze:i około 60 Ischnura elegans w tym 5 tandemów.

O jakie tandemy chodzi? Kopulacje czy składanie jaj? Należy pamiętać, że ischnury nie składają jaj w tandemach - a jeśli takie widzimy - nie są to na pewno tężnice . Ogólnie rozdziela się dwa pojęcia. Kopulacja to po prostu kopulacja, a nie tandem. Tandem mamy podczas składania jaj. Lub po prostu para nie składająca jaj, ale również nie kopulująca.

Nie nazywa się kopulujących par tandemami - gdyż piszący tak autor nie precyzuje czy właściwie chodzi o:
-parę kopulującą
-parę składającą jaja ?

Te stwierdzenia mają różną range. Nie bez powodu w formularzu do Atlasu rozmieszczenia mamy oddzielne rubryki - "kopulacje, tandemy, znoszenie jaj".

Dzięki czemu była możliwość opisania takich sytuacji jak:
"Obserwowane były kopulacje, ale brak tandemów oraz składania jaj"
"Obserwowano jeden tandem - nie znoszący jednak jaj"
"Obserwowano dwa składające jaja tandemy, bez kopulacji"

itd, itd...

Piotr M. pisze: O jakie tandemy chodzi? Kopulacje czy składanie jaj?
"Obserwowano jeden tandem - nie znoszący jednak jaj"

O I. e. pisałem właśnie w tej formie - widziałem zawiązywanie par.
S.f. kopulująca para.

Dziś od rana w terenie. Ważek nie wiele, więc zdążyłem zajrzeć w aż 3 miejscówki. Wszystkie w kwadracie CB 92 około 40 km na wschód od Częstochowy.

Data : 06.06.2012
Miejesca :
Stawy Dizadówki (zdjęcie) - 0 ważek

Staw amerykanin (w Złotym Potoku) (zdjęcie) - 0 ważek

Staw Krasinów - Niewielkie, otoczone lasem stawy, mocno miejscami zarośnięte. Szeroki pas szuwarów przybrzeżnych, sporo roślinności pływającej i zanurzonej. W koło mokradła oraz kilka niewielkich cieków wodnych. Miejsce ma wielki potencjał ważkowy, ale jeszcze trochę za wcześnie.
Na razie znalazłem 3 gatunki :
1 - Łątka dzieweczka - Coenagrion puella. Powyżej 25 sztuk. Samce, samice. Juwenilne ciężkie do oznaczenia.
Gatunek podawany z "Atlasu występowania ważek w Polsce".
2 - Łątka wczesna - Coenagrion pulchellum - samce i samice - około 10 sztuk. Ten gatunek już dobrze wybarwiony. Gatunek podawany z "Atlasu występowania ważek w Polsce".
3 - Oczobarwnica większa - Erythromma najas - Samce, samice. Około 10 sztuk. Osobniki nie wybarwione, łatwe do pomylenia z innymi gatunkami. Gatunek nie podawany z "Atlasu występowania ważek w Polsce". To nowe stanowisko dla tego gatunku.


Kwadrat UTM zweryfikowany na podstawie : http://www.lepidoptera.eu/UTM_Europe.php
Gatunek oznaczony na podstawie : Dijkstra K.-D., Lewington R., 2006 — Field Guide to the Dragonflies of Britain and Europe
Pełne dane przekazane : Dr Alicja Miszta z Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska.

Nowe stwierdzenie C. armatum na wschodnim Mazowszu (06.05.12). Obserwacja ze śródleśnego zabagnionego jeziora "Torfisko" (UTM EC48). Wbrew krążącej wzmiance o 11ha - obiekt zmierzony miarką geoportalu okazuje się mieć prawie 20ha. Liczne otwarte lustra wody. Szata roślinna zmienna - w częściach brzeżnych rosną dość wąskie szuwary kępowych turzyc lub roślinność przejściowo-torfowiskowa (fot 1). Zdecydowana większość powierzchni ma charakter torfowiska niskiego (ale humotroficznego) - porośnięta trzcinami, pałkami. Często występują tu przerzedzenia roślinności szuwarowej - gdzie pojawiają się rośliny o pływających liściach (rdestnica, grzybień).
Struktura roślinności panująca w takich miejscach sprzyja gatunkowi (fot 2). Sytuacja C. armatum jednak jest niejasna - stwierdzono tylko jedną samicę (fot 3). Wypadałoby ponownie skontrolować stanowisko w następnym roku. Na obiekcie bytuje również N. speciosa.

Już 19 godzin od ogłoszenia tego stwierdzenia C. armatum i cisza w eterze...
A jest to po wygaśnięciu stanowiska w zachodniej części Puszczy Kampinoskiej jedyne czynne stanowisko na Mazowszu! Wprawdzie Piotr znalazł tam tylko jedną samicę, ale nie oznacza to, że jedyną, jaka tam była. Torfisko jest dużym zbiornikiem z trudnym dostępem do wody. W ciągu dwudniowego eksplorowania trudno o lepszy rezultat zwłaszcza przy zmiennej pogodzie. Z całą pewnością wynik tych badań zasługuje na odnotowanie i potwierdzenie w przyszłym sezonie. Gratulacje Piotrze!

Gratuluję Piotrze. Wkrótce okaże się, że C. armatum jest pospolitsze niż C. puelle.

Mnie również udał się odnaleźć C. armatum na Roztoczu [FB60], 20 kilometrów od dawnego stanowiska Pawła.
Znalazłem 2 samiczki. Nie wiem czy Piotrze trafiły Ci się osobniki z grzebieniem, niemal jak u C. ornatum. Obie samiczki na moim stanowisku miały - widać je na zdjęciu.

Dzięki.
Przynajmniej jedna miała postrzępione dolne linie plamek na głowie -->
http://www.wazki.pl/z/wazki_coenagrion_ ... 0_8881.jpg

Jeśli masz zdjęcia stanowiska - podeślij - tu albo na mój e-mail.
Dziś na żwirowniach dwie wylinki G.vulgatissimus i jedna teneralna Epitheca.

Gratulacje panowie. Doceniam determinacje w penetracji niebezpiecznego terenu. Dobrze, że macie dobry wzrok, nie łatwo znaleźć zieloną ważkę - zwłaszcza tej wielkości.

Dziś kontynuowałęm poszukiwania w kwadracie CB62.

I - Staw pod lasem, nie dlako cieku wodnego gdzie niedawno spotkałem straszkę syberyjską. Ostatnio nie miałem tam jak dojść z powodu pożaru łąk. Tym razem miałem inny problem, za każdym razem kiedy obrałem drogę, po przejściu kilku metrów okazywało się, że głębokość wody na mokradłach otaczających staw jest większa niż wysokość moich gumowców. Miałem już sobie darować i przyjechać za 2-3 tygodnie kiedy woda opadnie. Nagle spłoszyłem niewielkie stado saren i wtedy mnie oświeciło. Wypatrzyłem kilka ścieżek w sitowiu wydeptanych przez sarny i idąc nimi doszedłem po kilku minutach nad staw. Nie znałem tego triku wcześniej - sarny nie lubią moczyć nóg

Jeden gatunek : Straszka syberyjska - Sympecma paedisca. Ciężko mi ocenić stan populacji, szukanie małych brązowych ważek na brązowym tle zeszłorocznej roślinności po nie przespanej nocce (w teren ruszyłem zaraz po skończeniu nocnej zmiany) szło mi opornie. Na pewno widziałem powyżej 5 sztuk.

II - Zapalony wędkarz z którym pracuję powiedział "na Karolu latały ważki", ruszyłem więc około 300 metrów na północ. Karol to glinianka otoczona hałdami, nieaktywne juz miejsce wydobycia gliny dla pobliskich ceglarni.
Tu znalazłem dwa gatunki.
1 - Straszka syberyjska - Sympecma paedisca - około 10 sztuk, samce oraz samice.
2 - Łątka wczesna - Coenagrion pulchellum. Samce i samice, powyżej 15 sztuk. Zamieszczam zdjęcie samicy ubarwionej jak samiec w dodatku o nietypowym rysunku na odwłoku. Proszę o potwierdzenie oznaczenia, sam nic więcej nie wymyśle. Łątka była podawana wcześniej z tego stanowiska.

Niestety dalej żadnej anisoptery

Dzisiaj w mojej okolicy lata już w sporej ilości coenagrion puella, e.cyathigerum, ischnura elegant, platycnemis pennipes i kilka cordulia aenea.
Znalazłem też taką wylinkę.

rochmal pisze: Znalazłem też taką wylinkę.

P. pennipes.

10.05.2012 nad rzeką Supraśl pod Białymstokiem kilka sztuk Gomphus vulgatissimus i jedna Libellula quadrimaculata. Znalazłem też kilka takich samych wylinek.

Wylinka G. vulgatissimus.

Witam. Dostałem to zdjęcie od znajomego z pracy. Zrobił je dla mnie, podczas spaceru nie daleko miejscowości Troniny, nad starorzeczem Warty.
To około 30 km na północ od Częstochowy, na południowym skraju woj. Łódzkiego.

Oznaczyłem jako Gadziogłówka pospolita - Gomphus vulgatissimus; samica.
Wg. słów Tomka, ważka miała problemy z lataniem, więc to świeżo przeobrażony osobnik.

Nic więcej nie wiem, kiedy pogoda dopisze w weekend, pojadę tam po więcej danych.

Wszystko dobrze, oprócz płci. Wprawdzie źle widać narządy analne, ale trójkąt analny i szpic na skrzydle nie pozostawia wątpliwości. Samiec.

14 V 2012 lasy pomiędzy Gdynią Leszczynki, a Obwodnicą CF34 głównie na zrębach Libellula quadrimaculata

Dziękuje Ewo. Faktycznie, samica powinna mieć zaokrąglony brzeg skrzydła .

U mnie posucha. Na stanowisku Pacwowe Stawy z tegorocznych nowości Enallagma cyathigerum - 10 V.
Dziś na stawach w Brzeszczach (CA64) nimo kompetnie niesprzyjającej pogody (brak słońca i maksimum kilkanaście stopni) 4 teneralne Gomphus vulgatissimus (3 samce i jedna samica) - raczej z małymi szansami na przeżycie. Cała masa wylinek - na odcinku kilkunastu metrów jednego z brzegów, do którego miałem dostęp zebrałem 76 sztuk.
Z nieważkowych obserwacji - ślepowron
Piotrku - kolejny raz Gratuluję

eutanatos pisze: 2 - Łątka wczesna - Coenagrion pulchellum. Samce i samice, powyżej 15 sztuk. Zamieszczam zdjęcie samicy ubarwionej jak samiec w dodatku o nietypowym rysunku na odwłoku. Proszę o potwierdzenie oznaczenia, sam nic więcej nie wymyśle.

OK.

Ponieważ wątek bardzo ładnie się rozrósł i będzie nadal, podzieliłem go na dwa. Z uwagi na dużą ilość załadowanych zdjęć jego przeglądanie staje się niekomfortowe, długo się ładuje. Kontynuujmy w części II