Polskie Forum Entomologiczne

Główną funkcją forum stało się oznaczanie, więc akurat w tym kontekście warto napisać kilka słów o występujących u nas gatunkach, których identyfikacja w tej chwili nie jest możliwa.

Niedawno został wykazany z Polski rodzaj Cryptophilus, należący do Erotylidae reprezentant niedużej, ale bardzo ciekawej podrodziny Cryptophilinae. Chrząszcze w tej grupie na pierwszy rzut oka wyglądają bardzo podobnie do Cryptophagidae. Link do artykułu:

http://www.pensoft.net/journals/zookeys ... /abstract/

Podany tam gatunek był wielokrotnie wykazywany z Europy pod nazwą Cryptophilus integer. Jest to ewidentny import, albo wprost z Dalekiego Wschodu, gdzie żyje więcej przedstawicieli tego rodzaju, albo z terenów, na które już wcześniej został on zawleczony. Od czasu opisania większości gatunków, czyli od ponad 100 lat (170 w przypadku C. integer) nie były one rewidowane i nie zostały porządnie redeskrybowane w oparciu o typy. W Niemczech miałem okazję odłowić większą liczbę Cryptophilus cf. integer i zmienność osobnicza tych chrząszczy jest tak duża, że mając w ręku tylko skrajne osobniki w serii można uznać je za dwa odrębne gatunki. Mam zresztą jeden okaz z Frankfurtu, który prawie na pewno jest innym gatunkiem. Nikt na świecie w tej chwili nie zajmuje się tą grupą i nie ma możliwości oznaczenia europejskich okazów bez zrobienia kompleksowej rewizji rodzaju w skali świata. Tym samym, mamy nowy rodzaj w faunie Polski, jednak gatunek pozostaje nieoznaczalny do czasu, gdy ktoś zrewiduje typy wszystkich przedstawicieli Cryptophilus.

Drugi przypadek, jeszcze niepublikowany, dotyczy rodzaju Cyclodinus z rodziny Anthicidae. Z Polski wykazywany był C. humilis, stosunkowo pospolity na niektórych solniskach. Jest to jedyny gatunek uwzględniony w polskim kluczu do tej rodziny. W FHL można znaleźć drugi gatunek, C. constrictus. W zbiorach Marka Wanata znajdują się trzy okazy odłowione w Sobiborze, które oznaczane za pomocą FHL dają tylko jeden wynik - C. constrictus. Mam jednak w swoim zbiorze zarówno C. humilis, jak i C. constrictus (z Bulgarii). Cechy zewnętrzne i aparaty kopulacyjne u tych okazów są zdecydowanie inne niż w tej krótkiej serii Marka. Poszukiwania literaturowe i zasięgnięcie opinii Zbynka Kejvala, który zajmuje się taksonomią Anthicidae, nie pozwoliły na oznaczenie tego tajemniczego gatunku; wyeliminowaliśmy tylko wszystkie Cyclodinusy dotychczas znane z Europy Środkowej i Zachodniej, aż do terytorium Francji. Cyclodinus to duży rodzaj, mocno zabagniony przez opisywaczy takich jak np. Pic, a typów części gatunków występujących w Azji nikt nigdy nie rewidował. Należałoby przeprowadzić kompleksową rewizję całego rodzaju, a nikt obecnie nad tym nie pracuje. Mamy więc z całą pewnością dwa gatunki w Polsce, jednak jeden z nich jeszcze długo może pozostać nieoznaczalny.

Paweł

To bardzo ciekawe co piszesz i dość częste. W momencie, gdy okaz lub seria stająsię nieoznaczalne są dwie drogi: opisać nowy takson, co można zrobić stosunkowo szybko, albo rewidować grupę w poszukiwaniu prawdy. Ta druga droga bez możliwości dostepu do typów i dużego materiału odpada, do tego dochodzi duży nakład czasu i pracy i z tego względu (i nie tylko) częściej wybierana jest ta pierwsza, co widzimy na przykładzie kózkowatych, jak latwo wszystkim idzie opisywanie nowych taksonów. Od kilku dni zmagam się właśnie z ta problematyką przy rodzaju Agapanthia, i jesli zrozumie się, że nie ma wiarygodnych materiałów, to sytuacja staje się patowa. Rewizji nie zrobię a o stosowaniu różnych "kluczach" można zapomniec, by się nie osmieszyć publikując jakąś nową rewelację. Więcej szczegółów o Agapanthia opiszę w wątku o nich, by tam podsumować wcześniejszą dyskusję.

viewtopic.php?f=52&t=20335&p=145493#p145493

W razie czego mamy już ładną nazwę: Cyclodinus sobibor

Jacek Kurzawa pisze:Ta druga droga bez możliwości dostepu do typów i dużego materiału odpada, do tego dochodzi duży nakład czasu i pracy i z tego względu (i nie tylko) częściej wybierana jest ta pierwsza,

Oczywiście, że rewidowanie dużych grup to sporo pracy, czasami kilka lat dociera się do typów, ale to jest rutyna dla średnio rozgarniętego taksonoma i jeśli zamiast tego zaczyna opisywać nowe taksony, to jest to człowiek nierzetelny i nie powinien być poważnie traktowany...

Paweł

Pawel Jaloszynski pisze:i jeśli zamiast tego zaczyna opisywać nowe taksony, to jest to człowiek nierzetelny i nie powinien być poważnie traktowany...
Paweł

No i zaczynam rozumiec to, co mialeś wczesniej do powiedzenia na temat Danilevskiego i innych hurtowych opisywaczy. Zgadzam się, niestety i może "-stety" - mój entuzjazm na widok nowych taksonów skutecznie maleje, a rezerwa do pewnych doktrynalnych stwierdzeń największych specjalistów w temacie znacznie rośnie.

Pawel Jaloszynski pisze:

Jacek Kurzawa pisze:Ta druga droga bez możliwości dostepu do typów i dużego materiału odpada, do tego dochodzi duży nakład czasu i pracy i z tego względu (i nie tylko) częściej wybierana jest ta pierwsza,

Oczywiście, że rewidowanie dużych grup to sporo pracy, czasami kilka lat dociera się do typów, ale to jest rutyna dla średnio rozgarniętego taksonoma i jeśli zamiast tego zaczyna opisywać nowe taksony, to jest to człowiek nierzetelny i nie powinien być poważnie traktowany...

Paweł

Chyba że podczas rewidowania materiałów wychodzą rzeczy oczywiste, to znaczy są okazy o cechach jednoznacznie wskazujących, że mamy do czynienia z nowym gatunkiem, a nie formą wcześniej znanego gatunku. Zasadą jednak powinno być zachowanie jak najdalej idącej ostrożności i przed opublikowaniem decyzji taksonomicznej wyjaśnienie wszelkich wątpliwości.

Jacek Kurzawa pisze:

Pawel Jaloszynski pisze:i jeśli zamiast tego zaczyna opisywać nowe taksony, to jest to człowiek nierzetelny i nie powinien być poważnie traktowany...
Paweł

No i zaczynam rozumiec to, co mialeś wczesniej do powiedzenia na temat Danilevskiego i innych hurtowych opisywaczy. Zgadzam się, niestety i może "-stety" - mój entuzjazm na widok nowych taksonów skutecznie maleje, a rezerwa do pewnych doktrynalnych stwierdzeń największych specjalistów w temacie znacznie rośnie.

Pośpiech, jak wiadomo, w entomologii jest wskazany głownie przy łapaniu pcheł.
Nierzetelność, chciejstwo, tendencyjność, nieobiektywizm, hurraoptymizm i zachłyśniecie się kolejną własną publikacją na temat nowego taksonu są ostatnio modne zwłaszcza wśród badaczy Cerambycidae, co niestety nie wychodzi na dobre nauce. Z czasem większość z tych "rewelacji" pójdzie w synonimy, lub zostanie unieważniona, a sprzątanie po tego rodzaju radosnej twórczości zajmie długie lata.

Ja jednak nie o tym.
Bo poruszyliście tu bardzo ciekawe sprawy, skupiając się na niewielkim odcinku nieoznaczalności spowodowanej brakiem rewizji czy kłopotami z dotarciem i zgromadzonych typów. Tymczasem rzecz jest wielowymiarowa: bywa i tak, że mając te typy, opisy i klucze jesteśmy bezradni wobec okazu, który nie pasuje do niczego, albo pasuje... do wszystkiego!
Przykład pierwszy z brzegu: odławiając tu i tam na dalekim południu Europy Obereę - przyjmijmy roboczo, że z "grupy erythrocephala" - trafiłem na okazy podręcznikowo pasujące od O.erythrocephala, jak również na takie, które kluczowo daje się oznaczyć jako O.taygetana. Lecz "pomiędzy" nimi trafiła się spora garść osobników pośrednich, których nijak nie daje się jednoznacznie zaklasyfikować.
Bo specjacja przecież trwa!
A takie terminy jak: forma, odmiana czy rasa geograficzna bywają nieco zapomniane, bagatelizowane lub mylone z pojęciem gatunku.
... które to pojęcie jest jakby coraz słabiej zdefiniowane!

A takie terminy jak: forma, odmiana czy rasa geograficzna bywają nieco zapomniane, bagatelizowane lub mylone z pojęciem gatunku.

Dlatego w najnowszej wersji Kodeksu Nomenklatury Zool. nie ma już czegos takiego jak forma/odmiana itp., co pozwala na nie zaśmiecanie literatury kolejnymi barwnymi odmianami jakiegoś pospoliciucha i może z czasem ukróci handel kolejnymi paratypami kolejnych Parnassiusów różniących się wielkością plamki na skrzydle...
Przyroda zmienną jest i trzeba się z tym pogodzić, a taśmowe opisywanie nowych taksonów mija się z celem i więcej z tego szkody niż pożytku, co zresztą wielkorotnie tutaj i nie tylko tu było podkreślane.
Jest tu też pole do popisu dla genetyki, bo obecnie jest to chyba jedyne narzędzie, które pozwala na ostateczne rozwikłanie licznych taksonomicnych zagwozdek.
Mały przykład na temat takiego opisywania małych odchyłów od "normy" to pewien szeroko rozmieszczony gatunek kornika, w przypadku którego autorzy najnowszego CPC doszukali się ponad 60 (!) synonimów.