Crambidae - bionomia cz.1

[Jarosław Buszko]

Rozpoznanie gatunku motyla jest tylko wstępnym etapem do zdobycia bogatszej wiedzy na jego temat. Szerokie możliwości odkrywania nieznanych faktów znajdują się na polu bionomii, czyli autekologii gatunków. W obrębie rzędu Lepidoptera wygląda to różnie. Bardzo dobrze poznane są motyle dzienne, niewiele im ustępują motyle minujące. Inne z kolei rodziny są wyjątkowo zaniedbane. W literaturze zagnieździło się wiele błędnej informacji, zwłaszcza dotyczącej roślin pokarmowych. Zweryfikowanie i sprostowanie danych, chociażby dotyczących Polski, wymaga pracy od podstaw i porządkowania wszystkiego od nowa.
Dla zachęcenia Kolegów zajęcia się oracowywaniem stadiów preimaginalnych i ich strategii życiowych zamierzam przedstawić wybór gatunków z rodziny Crambidae, które udało mi się znaleźć w terenie, bądź hodować poczynając od jaj pozyskanych od samicy. Za wszelkie komentarze, uwagi oraz własne spostrzeżenia będę bardzo wdzięczny.
Na początek dwa gatunki: Agrotera nemoralis i Nascia cilialis.

[Jarosław Buszko]

Dziś trochę informacji o rodzaju Evergestis. W Polsce występuje 7 gatunków. Gąsienice wszystkich żyją na roślinach z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Strategie życiowe gąsienic mogą być dwojakie. Gąsienice E. sophialis, E. frumentalis i E. extimalis żyją w kwiatostanach i żywią się kwiatami i owocami. Gasienice E. forficalis, E. limbata i E. pallidata przebywają na spodzie liści zygryzają w nich otwory. Jedynie u E. aenealis nie wiem jak żyje gąsienica, gdyż nie udało mi się złowić samicy tego gatunku. Gąsienice przepoczwarczają się w ściółce w gestym kokonie. Jaja gatunków z drugiej grupy są łuskowate, umieszczane na spodzie liścia. Trudno jest je zauważyć. Z pierwszej grupy znam jaja E, forficalis, składane są one na szypułkach kwiatowych w liniowych złożach. Są też bardziej wypukłe. Ilustracja do powyższych informacji na załączonych zdjęciach.

[Jarosław Bury]

Kiedyś wpadły mi w ręce gąsienice cf. Evergestis pallidata - żerowały na spodzie liści chrzanu po kilka na każdym liściu, powodując spore ubytki tak na brzegu jaki w centrum liści, niepokojone spadały w ściółkę - załączam kilka zdjęć z listopada, dokładnie z 6 listopada, sprzed kilku lat...

P.S. Zdjęcia wykonałem w naturze na Podkarpaciu w miejscowości Sietesz EA93.

[Jarosław Buszko]

Bardzo przydatna informacja. Ja z kolei znalazłem i hodowałem ją na rzepisze ziemnowodnej (Rorippa amphibia). Z literatury można się dowiedzieć, że żyje głównie na gorczyczniku pospolitym (Barbarea vulgaris). Należałoby to potwierdzić w naszym kraju. Mogą występować różnice regionalne w preferncji roślin pokarmowych, dlatego warto wiedzieć jak jest u nas. Zachęcam zainteresowanych Microlepidoptera do aktywnej działalności terenowej w tym sezonie. Wszystkie nowe wiadomości na temat roślin pokarmowych Crambidae wzbogacą istniejący już zasób wiedzy, a jest on spory.

[Jarosław Bury]

Cieszę się, że te informacje mogą się przydać! Gąsienice znacznie różniły się wielkością, czy w tym stadium gatunek zimuje?

P.S. Tak na marginesie - na Motyle Europy Berberis vulgaris przy tym gatunku to chyba rzeczony gorczycznik pospolity (Barbarea vulgaris)

[Jarosław Buszko]

Z moich obserwacji wynika, że zimuje dorosła gąsienica.
Pozdrawiam
JB

[Jarosław Bury]

Czy chrzan jest podawany w literaturze jako roślina żywicielska tego gatunku?

P.S. Dotarłem do pracy Parenti, U. (2000) A guide to the Microlepidoptera of Europe w której wymienione są ogólnie kapustowate (Brassicaceae), a w szczególności kapusta (Brassica), rzepak (Brassica napus), dwurząd (Diplotaxis), ubiorek (Iberis), gorczyca (Sinapis) i stulisz (Sisymbrium). Inne źródła podają dodatkowo (poza wymienionymi powyżej) przonak (Erisimum) oraz rzeżuchę (Cardamine).

[Jarosław Buszko]

-@ Jarosław Bury
W literaturze nie znalazłem informacji o żerowniu E. pallidata na chrzanie. Sa dane o żerowniu na tej roślinie E. forficalis. Podawane długie listy roślin pokarmowych są na ogół mało wiarygodne, zwykle powtarzane za innymi autorami. Np. to co wymienia Parenti znajdujesię u Hannemanna (1964), a potem u Goatera (Microlepidoptera of Europe, vol. 4, 2005). Jako podstawową roślinę pokarmową wszystkie źródła podają Berbarea vulgaris - w Polsce do potwierdzenia.

Bionomia gatunków z podrodziny Odontiinae była już przedmiotem osobnego wątku. Dzisiaj tylko uzupełnienia ilustrujące wygląd stadiów rozwojowych i imago

[Jarosław Bury]

W literaturze nie znalazłem informacji o żerowaniu E. pallidata na chrzanie.

Bardzo dziękuję za tą informację, mam nadzieję, że w tym sezonie uda mi się poobserwować więcej gatunków z tej grupy...

[Jarosław Bury]

Chrzan pospolity (Armoracia rusticana G. GAERTN et al., 1800) nową rośliną żywicielską dla Evergestis pallidata (HUFNAGEL, 1767) (Lepidoptera: Crambidae) w Polsce południowo-wschodniej - http://pte.au.poznan.pl/we/2014/24_doniesienia.pdf - pracka powstała dzięki dyskusji toczonej w tym wątku...