HODOWLA OLEPA SP.

[Tomasz Świderski]

W jednym z poprzednich wątków pisałem o przypadkowym uzyskaniu jaj od samicy Olepa sp. Arcticidae włożonej po złowieniu do kopertki. Nie znając roślin żywicielskich motyla postanowiłem zabrać jajka z sobą, zakładając, że jeśli motyl jest monofagiem, to nawet jeśli jaj nie wezmę materiał się zmarnuje, zaś jeśli jest polifagiem to są szanse na uzyskanie następnych okazów. Niżej opisane obserwacje prowadzone były w warunkach sztucznej hodowli, co oczywiście mogło mieć wpływ na zachowanie owadów:

Z jajek tych w dniach 10-12 Luty udało się uzyskać gąsienice, a niedawno poczwarki. Nie mając danych nt. roślin żywicielskich dla tego gatunku, jakie można by zastosować w hodowli grupę około 60 gąsienic podzieliłem na dwie osobne grupy kontrolne, z których jedną karmiłem sałatą, a drugą rzeżuchą. Grupa hodowana na sałacie niestety padła przed pierwszym lub zaraz po drugim linieniu-niedobitki przeniosłem na rzeżuchę. Powodem była najprawdopodobniej jakość kupnej sałaty -chemia?, być może zaś roślina ta zbyt szybko po prostu psuje się? Grupa hodowana na rzeżusze rozwijała się prawidłowo

W warunkach temperatury pokojowej w granicach 18-22 st C przy dodatkowym doświetlaniu pudełka z gąsienicami rozwój larwalny zamknął się w okresie 7-8 tygodni od chwili wylęgu zaś stadium jaja trwało około 10 dni. Dwie gąsienice uciekły z hodowli i zadomowiły się na roślinie doniczkowej na parapecie ich rozwój przebiegał znacznie wolniej, tak że w chwili gdy rodzeństwo zeszło do przepoczwarzenia te gąsienice są w połowie rozwoju.

Gąsienice początkowo karmiłem rzeżuchą, która wysiana stosunkowo szybko rośnie, później włączając mniszek oraz pomocniczo jakąś roślinę doniczkową, wyglądającą na coś z gruboszowatych. Młode gąsienice żerują w dzień prze ostatnim linieniem zmieniają zachowanie żerując nocą w dzień zaś kryły się pod liśćmi na ziemi pudełka z roślinami, w zgrupowaniach po kilka bądź pojedynczo. Dorosłe gąsienice osiągnęły wielkość około 55mm bez wyraźnego dymorfizmu płciowego. Dopiero schodząc do przepoczwarzenia zaznaczyły się różnice, związane najprawdopodobniej z dymorfizmem płciowym. Poczwarki samic około 23mm długości, samców około 17mm długości, segmenty odwłokowe nieruchome. Gąsienice budują przed przepoczwarzeniem na ziemi oprzędy nieregularnego kształtu ( owalne jak i podłużne) zagłębione częściowo w kolebce wykonanej w gruncie.
Zobaczymy czy z poczwarek uda się uzyskać imago.

[Tomasz Świderski]

Z otrzymanych poczwarek dziś wykluły się po południu dwa samce, co ciekawe,w odróżnieniu od rodzicielki tylne skrzydła mają żółtawe...

[Tomasz Świderski]

Niżej zamieszczam zdjęcia spreparowanych 3 okazów, pozostały jeszcze 4 poczwarki, z których o ile coś się wykluje spróbuje uzyskać kolejna generację motyli.
Motyle cechuje wyraźny dymorfizm płciowy objawiający się różnicami wielkości (samice wyraźnie większe od samców)... i ubarwieniem tylnych skrzydeł oraz spodu odwłoka. ssawka krótka ok. 3mm w wypadku obu płci..
Niestety nie potrafię znaleźć informacji pozwalających oznaczyć motyle do gatunku...

[Antek Kwiczala †]

Niestety nie potrafię znaleźć informacji pozwalających oznaczyć motyle do gatunku...

Faktycznie jest pewien problem. Na Sri Lance, wg danych dostępnych w internecie występuje 5 gatunkow z rodzaju Olepa, podzielonych przez Orhanta na dwie grupy:
grupa ricini w skład której wchodzą gatunki:
-Olepa ricini (Fabricius, 1775)
-Olepa koslandana (Orhant, 1986)
oraz grupa ocellifera z gatunkami:
-Olepa ocellifera (Walker, 1855)
-Olepa anomi (Orhant, 1986)
-Olepa duboisi (Orhant, 1986)
Gatunki te można rozróżnić tylko po budowie aparatów kopulacyjnych. Nawet podział na te dwie grupy, przedstawiony przez Orhanta, też opiera się na tejże budowie. Tak to wygląda bardziej szczegółowo:
grupa ricini: wąski unkus i walwa, która zwykle jest zaostrzona na końcu
grupa ocellifera: walwa ma zaokrąglony wierzchołek i dodatkowe przywierzchołkowe rozszerzenie w kształcie palca; unkus szeroki w kształcie kaptura.