Sapygidae krajowe.

Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

Sezon murarkowy i pszczołodomkowy wyraźnie się rozkręca, także z całą fauną nękającą. Wśród niej znajdują się Sapygidae. Jakiś czas temu robiłem zapoznanie się ze sprzętem, efekt do takiej poglądówki jest wystarczający.
Nadrodzinę Vespoidea można podzielić na wiele sposobów np. żartobliwie na rodziny małe (w liczbę gatunków): Mutiliidae, Myrmosidae, Scoliidae, Sapygidae, Tiphiidae i duże; Vespidae, Formicidae, Pompilidae. Małe przypadkiem są w całości pasożytnicze (nie wnikam teraz w różnice między pasożytem a parazytoidem), u dużych aspekt ten występuje w różnym stopniu, największym u mrówek. Sapygidae wyróżniają się słabym przewężeniem między tułowiem a odwłokiem i wysuniętym ostatnim sternitem przechodzącym na cześć grzbietową (u samic).
Sapygidae to niewielka rodzina, licząca w faunie światowej niespełna 100 gatunków. W Europie 9 w 4 rodzajach, w Polsce 4 w trzech. Czy czegoś jeszcze można się u nas spodziewać? Raczej nie. Polochrum rependum chyba musi poczekać na umocnienie populacji Xylocopa.
Poza dwugatunkową Scoliidae, to najłatwiejsza do determinacji rodzina krajowa, opisana dobrymi kluczami, także po polsku. Ikonografia jest jednak rozrzucona (może poza b&w Gusenleitnerami, biolib, Atlas Hymenoptera, inne...?) i warto mieć wszystko w jednym miejscu.
Krajowe gatunki oznacza się w trzech krokach:
Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Re: Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

I.
Trzecia poprzeczna żyłka kubitalna łukowata (Sapygina decemguttata) albo o przebiegu Wisły :) (na tym etapie posiłkowanie się listewką czołową może być wątpliwe bo u Sapygina jest słabo wyraźna, lepiej więc na początku zacząć od skrzydła).
Załączniki
Sapygina decemguttata wing photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (120.86 KiB)
Sapyga similis female wing J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (90.24 KiB)
Sapygina decemguttata female photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (51.63 KiB)
Sapygina decemguttata male photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (68.94 KiB)
Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Re: Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

II.
Listewka czołowa nie występuje (Monosapyga clavicornis) lub jest obecna (Sapyga).
Załączniki
Monosapyga clavicornis female no carina photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (100.17 KiB)
Monosapyga clavicornis male head photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (80.72 KiB)
Sapyga qinquepunctata 2 head male photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (84.73 KiB)
Sapyga similis female carina photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (111.06 KiB)
Monosapyga clavicornis female photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (41.83 KiB)
Monosapyga clavicornis male photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (54.22 KiB)
Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Re: Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

III.
Nogi czarne (Sapyga quinqepunctata) albo żółte/pomarańczowe (Sapyga similis). Samce S. similis mają najczęściej nieprzerwane przepaski odwłokowe.
Załączniki
Sapyga qinquepunctata female photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (44.15 KiB)
Sapyga similis female photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (38.19 KiB)
Sapyga qinquepunctata male photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (48.22 KiB)
Sapyga similis male photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (46.76 KiB)
Sapyga similis male semi d photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (59.33 KiB)
Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Re: Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

Cała filozofia.
Jeśli idzie o rozmieszczenie to wiemy, że są raczej pospolite i występują szeroko, ale jeśli idzie o szczegóły to już nie bardzo bo grupa jest rzadko publikowana. Wszystkie pasożytują głównie u Megachilidae, Monosapyga czasem także u Anthophora, Sapygina u Odynerus. Jest to zestaw żywicieli częsty w domkach dla pszczół i tam ostatnio najczęściej się je widuje. Wyjątkiem jest tylko Sapyga similis, która jest związana głównie z leśnymi (borowymi) Osmia i tam też trzeba się po nią wybrać. Aczkolwiek jest wykazana z winniczkowej Osmia adunca, teoretycznie więc powinna być wszędzie, a nie jest :) Podaje się następujący ciąg gatunków: Pinus sylvestris - Rhagium inquisitor (chrząszcz w którego korytarzach gnieździ się pszczoła) - Osmia uncinata - Sapyga similis.
Awatar użytkownika
Brachytron
Posty: 4411
Rejestracja: piątek, 18 lutego 2005, 01:39
Specjalność: Acu, Odo
profil zainteresowan: Jacek Wendzonka
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Re: Sapygidae krajowe.

Post autor: Brachytron »

Na koniec tutorial po głowach. Warto zwrócić uwagę na odmienność owłosienia u Sapygina no i oczywiście maczugowate czułki u samców Monosapyga (fotka gdzieś powyżej). Samice M. clavicornis mogą mieć zredukowane żółte plamki nadustkowe.
Samice:
Załączniki
Sapygina decemguttata female carina photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (79.84 KiB)
Sapygina decemguttata female head photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (95.86 KiB)
Monosapyga clavicornis female head photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (57.35 KiB)
Sapyga qinquepunctata head female photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (69.25 KiB)
Sapyga similis female head photo J. Wendzonka.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (56.06 KiB)
ODPOWIEDZ

Wróć do „OSOWE (Vespiformes)”