Liczba synonimów w Cerambycidae Pal.

[Jacek Kurzawa]

Taka prosta zagadka - które gatunki palearktyczne kózkowatych (Coleoptera, Cerambycidae) mają najbogatszą synonimikę? Wystarczy wymienić poprawnie pierwsze trzy i podać orientacyjną liczbę znanych synonimów.

Chociaż pytanie dotyczy fauny Palearktyki ułatwię podpowiadając, że wszystkie te gatunki występują w Polsce.

[Wujek Adam [†]]

Nieszczególnie bawię się w śledzenie wszystkich możliwych synonimów w rodzinie kózkowatych (które i tak są mikre i mizerne przy synonimice występującej w rodzinie biegaczowatych) Niemniej z tego co pamiętam najbardziej obfite w różnorodność nazewniczą Cerambycicdae to:

- Tetropium castaneum,
- Phymatodes testaceus,
a także: Oxymirus cursor, Stenocorus meridianus, Rutpela maculata i Caenoptera minor.

Nie mając dostępu do tak ogromnego zbioru literatury jakim dysponuje Jacek nawet nie będę próbował policzyć wszystkich synonimów wymienionych gatunków, wiem jednak, że jest ich sporo: od kilku w przypadku S. meridianus, do kilkunastu w przypadku T. castaneum.
Dodatkowo warto zauważyć, że ta zabawa trwa w najlepsze, i że synonimizowanie nie jest i nie będzie sprawą skończoną czy zamkniętą.

[Jacek Kurzawa]

Prawie dobrze, ale "lidera" tu nie ma. Właściwie nie ma 2 z 3 pierwszych gatunków z największą synonimiką.

[Wujek Adam [†]]

Może więc ktoś inny je znajdzie wśród monotonnych rzędów nazw pisanych kursywą?

... biorąc pod uwagę fakt, że np. nazwa Leptura rubra FAB. jest synonimem nazwy Leptra rubra (LINNAEUS, 1758).

[Jacek Kurzawa]

Fabricius chyba nie opisał rubra a jesli tak to w którym roku?

Synonimika Stictoleptura (Aredolpona) rubra (Linnaeus, 1858) wg CPC:

maculiceps Gabriel, 1910: 556 (Leptura)
occipitalis Mulsant, 1839: 268 (Leptura)
planata Swaine & Hopping, 1928: 62 (Anoplodera)
rubrotestacea Illiger, 1805: 122 (Leptura)
salzmanni Hubenthal, 1902: 291 (Leptura)
sattleri Bickhardt, 1902: 362 (Leptura)
semimarginata Pic, 1916a: 22 (Leptura)
testacea Linnaeus, 1760: 196 (Leptura)
umbellatarum Laicharting, 1784: 161 (Leptura)

i jeszcze jest "rubra" w rodzaju Pedostrangalia:
rubra Geoffroy, 1785: 89 (Stenocorus)

ale odbiegamy od zagadki....

[Wujek Adam [†]]

Ha!
Wg CPC!
A wg KFP a propos Stictoleptura (Aredolpona) rubra mamy jeszcze:

- testacea LINNAEUS 1761 (Leptura)
- dispar PREYSLER in PREYSLER, LINDACKER et HOSER, 1793 (Leptura)
- maculipes GERHARD, 1910d. (Leptura)

W ten sposób, sięgając do różnych prac, możemy się bawić dłuuugo i namiętnie!

Ps. Co prawda Fabricius w ogóle nie opisał rubry, ale Weigel w 1806 roku podał nazwę tego gatunku z nazwiskiem Fabriciusa, więc w literaturze taka nazwa też istnieje!

Ps 2. Osobną sprawą jest potraktowanie wszelkich opisanych form, odmian i aberracji danego gatunku jako synonimy.
W ten sposób na prowadzenie wysunie się tu Rosalia alpina z ponad 100 opisanymi formami, a takie gatunki jak np. Pachytodes cerambyciformis czy Purpuricenus budensis (i wieeele innych) też zaistnieją na liście kózek bogatych w synonimy.

[Jacek Kurzawa]

Uuuuuu, nie wiem od czego zacząć. Może od tego, że nie wszystkie nazwy mogą być synonimami. Setki opisanych wariacji R.alpina nie są synonimami. "Synonimia" wg słownika ICZN "to stosunek zachodzący między rożnymi nazwami oznaczającymi ten sam takson". Synonimia to własnie wyliczenie synonimów stosujących się do danego taksonu. Lista synonimów danego taksonu jest ograniczona do pewnego zakresu nazw. Temat wart rozwinięcia. Studiowanie synonimiki jest bardzo ciekawym i często niezbędnym zajęciem.

W ten sposób, sięgając do różnych prac, możemy się bawić dłuuugo i namiętnie!

Nie, rózne prace podają różne spisy nazw, niekoniecznie synonimów. Ilość synonimów jest dość ściśle ograniczona (zasadami Kodeksu).

Co prawda Fabricius w ogóle nie opisał rubry, ale Weigel w 1806 roku podał nazwę tego gatunku z nazwiskiem Fabriciusa, więc w literaturze taka nazwa też istnieje!

Nazwa w literaturze istnieje, ale nie jako synonim. To, że Weigel przypisał Fabriciuszowi nazwę rubra jest jego pomyłką a nie synonimem tego gatunku.

Osobną sprawą jest potraktowanie wszelkich opisanych form, odmian i aberracji danego gatunku jako synonimy.
W ten sposób na prowadzenie wysunie się tu Rosalia alpina z ponad 100 opisanymi formami, a takie gatunki jak np. Pachytodes cerambyciformis czy Purpuricenus budensis (i wieeele innych) też zaistnieją na liście kózek bogatych w synonimy.

O tym napisałem na początku. Ilość opisanych form nie wpływa na ilość synonimów, szczególnie gdy te formy zostały opisane po 1960 roku (45.6.4. (ICZN, 1999)).

A wg KFP a propos Stictoleptura (Aredolpona) rubra mamy jeszcze:

- testacea LINNAEUS 1761 (Leptura)
- dispar PREYSLER in PREYSLER, LINDACKER et HOSER, 1793 (Leptura)
- maculipes GERHARD, 1910d. (Leptura)

KFP (15) był przygotowywany do lutego 1987. Od tego czasu wiele się zmieniło i widocznie te synonimy, wymienione przez Ciebie (z KFP) przestały być synonimami tego gatunku, co odnotowano w CPC 2010 (6). Być może odnosiły się do innych. Można poszukać, to jest właśnie zabawa!

[Jacek Kurzawa]

Tak szybko zajrzałem do Gerhardta (1910). Nazwa maculiceps rzeczywiście nie jest synonimem i słusznie nie została ujęta w synonimice S.(A). rubra. To nazwa aberacji samicy S.rubra, nie odnosi się do innego taksonu. Przy okazji wygląda na to, że autorem tej nazwy był ktoś inny ("Gabr." - Gabriel, 1910) a Gerhardt (1910) tylko ją wymienił w swojej pracy i to chyba jako pierwszy.

[Jacek Kurzawa]

Czas na podanie prawidłowej odpowiedzi.
Najwięcej synonimów w Cerambycidae w faunie palearktycznej dorobił się gatunek Brachyta interrogationis interrogationis Linnaeus, 1758:

altaiensis Pic, 1900s: 82
bimaculata Mulsant, 1839: 240 (Pachyta)
bioculata Kraatz, 1879c: 68 (Pachyta)
cruciata Kraatz, 1879c: 69 (Pachyta)
crucifera Kraatz, 1879c: 68 (Pachyta)
curvilineata Mulsant, 1839: 239 (Pachyta)
dorensis Pic, 1933d: 2 (Evodinus)
duodecimmaculata Fabricius, 1781: 248 (Leptura)
ebenina Mulsant, 1839: 240 (Pachyta)
externereducta Pic, 1926d: 10
flavonotata Mulsant, 1839: 239 (Pachyta)
immaculata Pic, 1934f: 28 (Evodinus)
kraatzi Ganglbauer, 1889c: 468
mannerheimii Motschulsky, 1860b: 148 (Evodinus)
marginalis Motschulsky, 1875: 139 (Pachyta)
marginella Fabricius, 1793: 346 (Leptura)
mesmini Pic, 1933d: 2 (Evodinus)
milliati Pic, 1934f: 24 (Evodinus)
modanensis Pic, 1933d: 2 (Evodinus)
mulsanti Pic, 1934f: 31 (Evodinus)
multiguttata Pic, 1934f: 31 (Evodinus)
obsidiana Motschulsky, 1875: 140 (Pachyta)
perroudi Pic, 1933d: 2 (Evodinus)
plavilstshikovi Pic, 1934f: 31 (Evodinus)
prescutellaris Pic, 1934f: 31 (Evodinus)
reducta Pic, 1926d: 10
russica Herbst, 1784: 102 (Leptura)
subinterrupta Pic, 1934f: 24 (Evodinus)
suturalis Pic, 1926d: 10

Drugie miejsce pod tym względem zajmuje Asemum striatum Linnaeus, 1758 a trzecie trzy gatunki razem: Pachytodes cerambyciformis, Pachytodes erraticus i Phymatodes testaceus (ten jedynie był wymieniony przez Adama). Adam oczywiście wygrywa ogólnopolską zagadkę w wyniku braku konkurencji

Gratulacje i dziękuję za udział w tej zagadce

[Wujek Adam [†]]

A wygrałem coś poza uściskiem ręki prezesa?

Widać Jacku, że w tematyce kózkowej synonimiki jesteś bezkonkurencyjny i obeznany jak nikt na forum (no, chyba, że inni znawcy tego zagadnienia są nieśmiali, lub nie mieli czasu lub ochoty wypowiadać się na forum).
Tak czy owak poruszyłeś ciekawy, pouczający temat, który - jak widać po tym wątku - chyba rzadko kto zgłębia!

A jeszcze innsza inszość to te wszystkie nazwy zastępcze, próbne, tymczasowe, alternatywne, dwuznaczne, wątpliwe, sporne, nieprawomocne, niepoprawne, niejasne, zbyteczne, nieważne, zniesione i pospolite, a także homonimy, taksony zbiorowe i cała ty ten systematyczno-nazewniczy zgiełk.