WIAD. ENTOMOL., 22 (l): POZNAŃ 2003

337. Calamobius filum (rossi, 1790) (Coleoptera: Cerambycidae) omyłkowo wykazany z Polski - weryfikacja danych z piśmiennictwa

Jakub michalcewicz, Kat. Entomol. Leśnej AR, Kraków

Calamobius filum (rossi) jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym w krajach śródziemnomorskich, na północ dociera do Szwajcarii, południowych Niemiec, Austrii, Węgier, Moraw i Słowacji (burakowski i in. 2000: Kat. Fauny Polski, XXIII, 22: 1-252). Informację o jego występowaniu w Polsce podał cockell (1990: Bull. AES, 49: 217-220). Donosi o obfitym występowaniu tego chrząszcza na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, na kwiatach, w lipcu 1988 roku, określając  go jako gatunek lokalnie liczny. Na podstawie tej publikacji C.filum został przez burakowskiego i in. (2000: ibidem) zaliczony do fauny Polski. Na tej samej podstawie został umieszczony w zbiorowym opracowaniu dotyczącym chrząszczy Bieszczadów Zachodnich (pawłowski i in. 2000: Monogr. Bieszczadzkie, 8:9-143), oraz podany zo plskip rzez zielińskiego (2002: Kózkowate. Seria „Monografie Przyrodnicze" Nr 9, Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin. 111 ss.). Należy wspomnieć, że z naszego kraju wymieniają ten gatunek także althoff i danilevsky (1997) A Check-list of Longicorn Beetles (Coleoptera, Cerambycoidea) of Europe. Slovensko entomolośko druśtvo Stefana Michielija, Ljubijana. 64 ss.), nie podając jednak dalszych szczegółów i raczej omyłkowo, na co wskazuje sama (2002: Atlas of the Cerambycidae of Europe and the Mediterranean Area. Volume 1: Northern, Western, Central and Eastern Europe. British Isles and Continental Europe from France (excl. Corsica) to Scandinavia and Urals. Nakladatelstvi Kabourek, Zlin. 173 ss.). Również jeniś (2001: Longhorned beetles. Distenidae, Oxypeltidae, Vesperidae, Anoplodermatidae & Cerambycidae I. Vesperidae & Cerambycidae of Europe I. Ateliór Regulus, Zim. 333 ss.) potwierdza jego występowanie w Polsce, z pewnością opierając się na wspomnianych danych z piśmiennictwa. Omawiany gatunek figuruje ponadto w Internecie, na liście kózkowatych Polski sporządzonej przez Jacka kurzawę (adres strony: http://entomo.republika.pl/cerlistwern.htm), w oparciu o dane zamieszczone przez Burakow-skiego i in. (2000: ibidem).

Występowanie C. filum na terenie Bieszczadów uznałem za mało prawdopodobne. Podjąłem więc próbę sprawdzenia oznaczeń okazów dowodowych. W październiku 2002 roku nawiązałem kontakt za pomocą poczty elektronicznej z autorem wspomnianej publikacji, którym jest entomolog amator
dr Charles S. cockell, pracujący w British Antarctic Survey w Cambridge (Wielka Brytania). Dzięki jego uprzejmości, w listopadzie 2002 otrzymałem tą drogą fotografie spreparowanych egzemplarzy Cerambycidae złowionych przez niego przed laty w Bieszczadach. Wśród nich znajduje się okaz Agapanthia villosoviridescens (DE geer), nie wymieniony przez niego w publikacji i omyłkowo wzięty za C. filum. Zaistniała pomyłka dowodzi, że w przypadku podawania wszelkich informacji faunistycznych, a w szczególności dotyczących gatunków wcześniej na danym obszarze nie stwierdzanych, należy zachować, dużą ostrożność i konsultować prawidłowość oznaczeń z uznanymi specjalistami.

Warto zaznaczyć, że występowanie C. filum jest w Polsce możliwe, ponieważ gatunek ten został kilka lat temu znaleziony w przygranicznej miejscowości Krnov w Czechach (okolice Bramy Morawskiej) (slama 1998: Tesarikoviti - Cerambycidae Ćeske republiky a Slovenske republiky (Brouci - Coleoptera). Milan Slama, Krhanice. 383 ss.).

Piśmiennictwo:

BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STEFAŃSKA J. 2000: Katalog Fauny Polski, cz.XXIII, tom 22 (uzupełnienie do tomów 2-21 wydane w 2000 r.)- "..... Calamobius filum - Bieszczady: Bieszczadzki P.N. (Cockell, 1990) ".. Z Polski notowany jako licznie zbierany na kwiatach w Bieszczadach w lipcu 1988 r. .....