Jaka to jętka?

Jętki
kolagen
Posty: 305
Rejestracja: czwartek, 26 listopada 2009, 11:34
UTM: DA24
Lokalizacja: Kraków
Podziękował(-a): 1 time
Kontakt:

Jaka to jętka?

Post autor: kolagen »

Co to za jętka?
Zdjęcie zrobione nad stawem we wrzesniu
Załączniki
jetka.JPG
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (29.01 KiB)
Salticus
Posty: 243
Rejestracja: czwartek, 1 kwietnia 2010, 19:35
Specjalność: Orthoptera
Kontakt:

Post autor: Salticus »

To jest samiec jętki z rodziny Baetidae. Rodzaj - najprawdopodobniej Procleon, Baetis lub Centroptilum. Czy masz inne ujęcia tego okazu, żeby łatwiej było ocenić kolor oczu i liczbę ciemno zabarwionych segmentów odwłoka?
kolagen
Posty: 305
Rejestracja: czwartek, 26 listopada 2009, 11:34
UTM: DA24
Lokalizacja: Kraków
Podziękował(-a): 1 time
Kontakt:

Post autor: kolagen »

Może coś pomoże takie foto
Załączniki
jetka2.JPG
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (36.21 KiB)
Salticus
Posty: 243
Rejestracja: czwartek, 1 kwietnia 2010, 19:35
Specjalność: Orthoptera
Kontakt:

Post autor: Salticus »

Dzięki, teraz wyraźnie widać żółtą barwę oczu. Ten okaz najbardziej przypomina mi samca Procloeon bifidum. Wg literatury, z której korzystam, ten gatunek żyje jednak w wolno płynących rzekach, a Twój okaz pochodzi znad stawu, toteż nie jestem w 100% pewny swojego oznaczenia.
kolagen
Posty: 305
Rejestracja: czwartek, 26 listopada 2009, 11:34
UTM: DA24
Lokalizacja: Kraków
Podziękował(-a): 1 time
Kontakt:

Post autor: kolagen »

Staw to Staw Płaszowski w Krakowie - zbiornik sztuczny (zalane wyrobisko).
Niedawno byłem tam znowu i znowu natrafiłem na te (przynajmniej mi się tak wydaje że to ten sam gat.) jętki.
kolagen
Posty: 305
Rejestracja: czwartek, 26 listopada 2009, 11:34
UTM: DA24
Lokalizacja: Kraków
Podziękował(-a): 1 time
Kontakt:

Post autor: kolagen »

Niedaleko widziałem taką brązową jętkę z jasnymi skrzydłami i dwoma szczecinkami na odwłoku - mogła to być samica Procloeon bifidum ? Choć oczywiście to że dwa owady znajdują się w tym samym miejscu i czasie nie oznacza od razu że to ten sam gat. :P
Załączniki
Niestety to jedyne ujęcie jakie mam
Niestety to jedyne ujęcie jakie mam
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (31.98 KiB)
Salticus
Posty: 243
Rejestracja: czwartek, 1 kwietnia 2010, 19:35
Specjalność: Orthoptera
Kontakt:

Post autor: Salticus »

Tak, to mogła być samica P. bifidum. Z tym, że samice innych Baetidae są dość podobne, więc także w tym przypadku nie wierz mi na 100%, zwłaszcza że nie zajmuję się imagines jętek na co dzień i za eksperta od tych owadów się nie uważam ;-) Niestety, jętki ze zdjęć oznacza się niełatwo. Najlepiej mieć okaz, żeby móc się przyjrzeć użyłkowaniu skrzydeł i innym drobnym szczegółom.
Awatar użytkownika
Dragon
Posty: 128
Rejestracja: wtorek, 30 maja 2006, 17:36
Lokalizacja: Londyn , czasami Olsztyn

Re: Jaka to jętka?

Post autor: Dragon »

Może rozpoznacie "moją" jętkę... zdjęcia stare bo z 2008.06
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Awatar użytkownika
Piotr M.
Posty: 1229
Rejestracja: piątek, 9 listopada 2007, 14:50
Specjalność: Odonata_Ephemeroptera
Lokalizacja: Międzyrzec Podl.

Re: Jaka to jętka?

Post autor: Piotr M. »

To trochę bardziej zawiłe...
Spójrzmy na podział systematyczny i synonimy:

Centroptilum EATON, 1869
Centroptilum luteolum (O.F. MÜLLER, 1776)
Ephemera luteola O.F. Müller, 1776 (orig.) (typ. gen.)
Baetis luteolus; (comb.) Eaton (1868b)
Centroptilum luteolum; (comb.) Eaton (1869)
Cloëon ochraceum Stephens, 1836; (syn.) Eaton (1871)
Cloëon hyalinatum Stephens, 1836; (syn.) Eaton (1871)
Cloe translucida Pictet, 1843; (syn.) Eaton (1871)
Ephemera caudata Ström, 1783; (syn.) Eaton (1885)
? Ephemera albipes Scopoli, 1763, (syn.) Eaton (1871)
~ Cloëon albipennis : Stephens, 1836 nec Fabricius; t. Eaton (1871)
~ Cloë halterata : Burmeister, 1839 nec Fabricius; t. Eaton (1871)
*Centroptilum lituratum (PICTET, 1843) (species inquirenda) (LF4)
Cloe litura Pictet, 1843 (orig.)
Cloeon litura; (comb.) Walker (1853)
Centroptilum ? lituratum; (comb.) Eaton (1871)
Cloeon LEACH, 1815
sg. Cloeon s. str.
Cloeon (Cloeon) cognatum STEPHENS, 1836 (species dubium)
Cloeon cognatum Stephens, 1836 (orig.)
Cloeon dimidiatum Curtis, 1834; (syn.?) Hagen (1857), Sowa (1975b)
Cloë affinis Rambur, 1842; (syn.); Sowa (1975b)
Cloë apicalis Costa, 1882; (syn.) Eaton (1885)
~ Cloeon virgo : Stephens (1836) nec Olivier; t. Sowa (1975b)
~ Cloeon dipterum: Eaton (1871) p.p. (1885) p.p. var 1; Sowa (1975b)
[= Ephemera diptera Linnaeus, 1761; (syn.) Eaton (1871), species propria t. Sowa (1975b)]
[= Ephemera diptera Linnaeus, 1761; (syn.) Randolph et al. (2003), contra Sowa (1975b)]
Cloeon (Cloeon) dipterum (LINNAEUS, 1761)
Ephemera diptera Linnaeus, 1761 (orig.)
Cloeon dipterum (comb.) Stephens (1836)
Cloeon diptera; (comb.) Walker (1853)
Cloëopsis diptera (comb.) Eaton (1866)
Ephemera annulata O.F. Müller, 1776; (syn.) Müller (1776)
Ephemera rufula O.F. Müller, 1776; (syn.) Sowa (1975b)
Ephemera russula, (lapsus) auct.; t. Eaton (1871: via rufula)
Cloeon russulum, (lapsus) auct.; t. Eaton (1871: via rufula)
Cloeon marmoratum Curtis, 1834 (nomen nudum); (syn.) Eaton (1871)
Cloeon obscurum Curtis, 1834; (syn.) Curtis (1834), Pictet (1843)
Caenis sinensis Walker, 1853; (syn.?) Eaton (1871: via russulum), Kimmins (1960)
Cloeon zimini Tshernova, 1930; (syn.) Kluge (1995)
Cloeon szegedi Jacob, 1969; (syn. ?) Sowa (1975b), Puthz (1978)
? Cloeon pallida Leach, 1815; (syn.) Eaton (1885); cf. aber Sowa (1975b) = cognatum
~ Cloe halterata : Rambur (1842) nec Fabricius; t. Eaton (1871)
~ Cloe pumila : Rambur (1842) nec Burmeister; t. Eaton (1871)
Cloeon (Cloeon) inscriptum BENGTSSON, 1914
Cloeon inscriptum Bengtsson, 1914 (orig.)
~ Cloeon dipterum : Eaton (1871) p.p.; Eaton (1885) p.p. : Landa (1969) p.p.; t. Sowa (1975b)
~ Cloeon inscriptum : Ulmer (1929) : Schoenemund (1930a) : Mikulski (1936): Tschernova
(1964); t. Sowa (1975b)
[= Ephemera diptera; (syn.) Landa (1969), species propria: Jacob (1972a), Sowa (1975b)]
sg. Similecloeon KLUGE & NOVIKOVA, 1992
Cloeon (Similecloeon) simile EATON, 1870
Cloeon simile Eaton, 1870; (orig.)
Cloeon (Similecloeon) simile; (comb.) Kluge & Novikova (1992)
Procloeon hovassei Verrier, 1949 in Verrier (1949a); (syn.) Illies (1967), cf. Sowa (1980)
? Cloeon degrangei Sowa, 1980; (syn.) Brulin & Masselot (2001)
? Cloeon viride Schneider, 1885; (syn.) Keffermüller (1972b); cf. Ulmer (1927)
? Cloëon praetextum Bengtsson, 1914; (syn.) Kimmins (1957a); contra Engblom (1996):
bona species
incl. Cloëon Schoenemundi Bengtsson, 1936; contra Engblom (1996): bona species
incl. Procloeon rabaudi Verrier, 1949 in Verrier (1949b); p.p. Larve, t. Sowa (1980)
Procloeon BENGTSSON, 1915
sg. Procloeon s. str.
Procloeon (Procloeon) bifidum (BENGTSSON, 1912)
Cloëon bifidum Bengtsson, 1912 in Bengtsson (1912a); (orig.) (typ. gen.)
Pseudocloëon bifidum; (comb.) Bengtsson (1914)
Procloëon bifidum; (comb.) Bengtsson (1915)
Cloeon (Procloeon) bifidum; (comb.) Kluge & Novikova (1992)
Procloeon ornatum Tshernova, 1928 in Tshernova (1928b); (syn.) Illies (1967: via pseudorufulum)
5 Definition of Procloeon and Pseudocentroptiloides after KLUGE & NOVIKOVA (1992)
12
Procloëon pseudorufulum Kimmins, 1957 in Kimmins (1957b); (syn.) Jacob (1972a), Sowa
(1975a)
Procloeon lychnidense Ikonomov, 1962 in Ikonomov (1962a); (syn.) Jacob (1972a), Sowa
(1975a)
~ Cloëon rufulum : Eaton (1885) p.p. (var. 2) nec Müller; t. Kimmins (1957b)
~ Clöeon rufulum : Ulmer (1929) nec Müller; t. Jacob (1972a)
~ Cloeon rufulum : Schoenemund (1930a) nec Müller; t. Jacob (1972a)
*Procloeon (Procloeon) macronyx KLUGE & NOVIKOVA, 1992 (LF 14)
Cloeon (Procloeon) macronyx Kluge & Novikova, 1992; (orig.)
~ Centroptilum nana : Kazlauskas (1964) (partim larva) nec Bogoescu; t. Kluge & Novikova
(1992)
~ Centroptilum nanum : Keffermüller & Sowa (1984) (partim larva) nec Bogoescu; t. Kluge &
Novikova (1992)
~ Cloeoptilum nanum : Kazlauskas (1977) nec Bogoescu; t. Kluge & Novikova (1992)
~ Centroptilum potamonensis : Jacob (1973) (partim larva, non imago = pulchrum), t. Kluge
& Novikova (1992)
Procloeon (Procloeon) pennulatum (EATON, 1870)
Centroptilum pennulatum Eaton, 1870; (orig.)
Procloeon pennulatum; (comb.) McCafferty & Waltz (1990)
Pseudocentroptilum pennulatum; (comb.) Belfiore & d’Antonio (1989)
Cloeon (Procloeon) pennulatum; (comb.) Kluge & Novikova (1992)
? Centroptilum infrequens McDunnough, 1924; (syn.) Lowen & Flannagan (1990)
Procloeon (Procloeon) pulchrum (EATON, 1885)
Centroptilum pulchrum Eaton, 1885; (orig.)
Pseudocentroptilum pulchrum; (comb.) Belfiore & d’Antonio (1989)
Cloeon (Procloeon) pulchrum; (comb.) Kluge & Novikova (1992)
Centroptilum dacicum Bogoescu & Tabacaru, 1966; (syn.) Keffermüller & Sowa (1975)
Centroptilum potamonensis Jacob, 1973, (syn.) Keffermüller & Sowa (19756)
Centroptilum forlivense Grandi, 1964; (syn.?) Keffermüller & Sowa (1984)
incl. Centroptilum parapulchrum Keffermüller & Sowa, 1975 (species inquirenda)
nec Centroptilum pulchrum Crass, 1947 = Centroptilum crassi Demoulin, 1970
sg. Pseudocentroptilum BOGOESCU, 19487
*Procloeon (Pseudocentroptilum ) lacustre (EATON, 1885) (LF 4) (species inquirenda)
Centroptilum lacustre Eaton, 1885 (orig.)
Pseudocentroptilum lacustre; (comb.) Belfiore & d’Antonio (1989)
Procloeon (Pseudocentroptilum ) stenopteryx (EATON, 1871) (species inquirenda)
Centroptilum stenopteryx EATON, 1871 (orig.)
Pseudocentroptilum stenopteryx; (comb.) Belfiore & d’Antonio (1989)
*Pseudocentroptiloides JACOB, 1986 In: JACOB & GLAZACZOW (1986)8
*Pseudocentroptiloides nana (BOGOESCU, 1951) (LF 14)
Centroptilum nana Bogoescu, 1951 (orig.)
Pseudocentroptilum nanum; (comb.) Belfiore & d’Antonio (1989)
Cloeon (Pseudocentroptiloides) nana; (comb.) Kluge & Novikova (1992)
Pseudocentroptilum shadini Kazlauskas, 1964 (typ. gen.); (syn.) Kluge & Novikova (1992)
Pseudocentroptiloides shadini; (comb.) Jacob & Glazaczow, 1986
~ Centroptilum nana : Kazlauskas (1964) (partim: imago); t. Kluge & Novikova, (1992)
~ Centroptilum nanum : Keffermüller & Sowa (1984) (partim: imago, non larva); t. Kluge &
Novikova (1992)

http://www.famu.org/mayfly/pubs/pub_h/p ... 2010p1.pdf


W Polsce mamy kilka gatunków z rodzaju Procloeon. Kiedyś większość z nich była włączana do rodzaju Centroptilum. Teraz o rodzaju Cloeon - najczęściej u ujęciach mamy gatunki C.cognatum/dipterum/inscriptum. Jednak zdarzają się ujęcia według których C.cognatum oraz C.inscriptum to synonimy C. dipterum. Druga grupa - podrodzaj Similecloeon. Albo C. simile i C.praetextum są odrębnymi gatunkami, albo C. praetextum jest synonimem C. simile. Na fot 1-2 gatunki z rodzaju Cloeon (grupa cognatum/dipterum/inscriptum). Jak widać mamy różnice w kształcie oczu turbanowych. Osobniki łowione w dużych wodach stojących zawszę mały u mnie oczy fasetowe. Natomiast w wodach małych/ kałużach samce zawszę miały oczy turbanowe cylindryczne. Przynajmniej mi wydaje się, że wersja z C. cognatum/inscriptum jako synonimy C. dipterum nie jest do końca prawdziwa. Pozostaje mi zaopatrzyć się w monografie jętek, gdzie będzie (jak się spodziewam) to wszystko w większym stopniu pozbierane do kupy. Salticus zauważył, że coś tu się nie zgadza - mianowicie jętki na zdjęciach kolagena pochodzą znad wody stojącej, co nie za bardzo pasuje do Procloeon. Trafiłem ostatnio na torfowisku w pobliżu dużej żwirowni na bardzo podobne jętki, jak te zaprezentowane na zdjęciach kolagena Po dokładnym zbadaniu okazało się, że to właśnie jest jakiś Cloeon z podrodzaju similecloeon. Swojego samca pokazuje na zdjęciu 3. Mają bardzo charakterystyczną cechę - czarną obwódkę oczów turbanowych, i oczywiście rozwijają się w wodach stojących. Więcej info tu: http://www.famu.org/mayfly/pubs/pub_s/p ... 80p249.pdf

Jętki na zdjęciach kolagena (włącznie z samicą) to jakiś Cloeon z podrodzaju Similecloeon.
Załączniki
cloeonsp.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (85.77 KiB)
cloeonsp2.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (60.04 KiB)
cloeon.jpg
Pokaż obraz w oryginalnym rozmiarze (74.82 KiB)
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „EPHEMEROPTERA”