Agabus clypealis, pseudoclypealis, congener - jak rozróżnić

ADEPHAGA: Dytiscidae, Gyrinidae, Haliplidae, Noteridae, Paelobiidae, Rhysodidae.
petrel
Posty: 489
Rejestracja: piątek, 11 czerwca 2004, 14:50
UTM: EC19/ED10
Lokalizacja: Kobyłka

Agabus clypealis, pseudoclypealis, congener - jak rozróżnić

Post autor: petrel »

Jakie są cechy rozróżniające te trzy gatunki? Pytam bo w kluczu, z którego korzystam nie ma A. pseudoclypealis, a sądząc z nazwy i zdjęć zamieszczonych w galerii Dytiscidae, na forum, jest to gatunek bardzo podobny do A. clypealis. Za wszelką pomoc z góry dziekuję.
Robert
Awatar użytkownika
Marek Przewoźny
Posty: 1414
Rejestracja: wtorek, 3 lutego 2004, 07:15
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Post autor: Marek Przewoźny »

Grupa tych trzech gatunków jest dla osoby nie opatrzonej w Agabusach bardzo trudna do odróżnienia międzysobą. Na początku więc ostrzegam iż bez porównania i przy pojedynczym okazie będzie duży kłopot z interpretacją cech. Jak widziało się wszystkie te 3 gatunki to potem trudne do odróżnienia nie są. Podam cechy kluczowe do tych gat.
Najbardziej podobne do siebie są A. congener i A. pseudoclypealis, natomiast A. clypealis różni się juz wyraźniej od tych dwóch i tak
A. clypealis - siatka mikrorzeźby pokryw (oglądać pod dużym powiększeniem) złożona z drobnych oczek, regularnych o podobnym kształcie i rozmiarze.
A. congener i A. pseudoclypealis - siatka mikrorzeźby pokryw złożona z oczek większych o różnym kształcie i wielkości (nieregularna).

A teraz odróżnienie A. congener i A. pseudoclypealis
A. congener - wyrostek przedpiersia silnie wypukły, pazurki przednich stóp samca równej wielkości jak człon piąty stóp, silniej zakrzywione na szczycie.
A. pseudoclupealis - wyrostek przedpiersia płaski, pazurki przednich stóp samca krótsze od członu piątego stopy, równomiernie zakrzywione.

Poza tym gatunki te różnią się odrobinę kształetem skrzydełek zapiersia i na pierwszy rzut oka A. pseudoclypealis jest najmniejszy z tych trzech gatunków.

Wszystkie cechy sa ładnie rozrysowane w:
Więźlak W.W. 1980. Agabus pseudoclypealis Scholz (Coleoptera, Dytiscidae) new to the Polish fauna. Polskie Pismo Entomologiczne, 50: 159-163

Poza tym te 3 gatunki mozna jeszcze pomylić z dość pospolitym Agabus paludosus - podobnie ubarwiony.
Ale tu cechy sa proste:
Agabus paludosus - punktowanie podstawy przedplecza rozdzielone poprzez gładkie przerwy na 4 grupy punktów
a A congener i reszta punktowanie przetplecza przerwane tylko pośrodku, przez co dwie grupy punktów tylko.

Teraz co do występowania.
Agabus pseudoclypealis jest jednym z najrzadziej odławianych Agabusów w Polsce znany jest tylko z dwóch stanowisk: okolice Suwałk i Dolina Bugu w częsci Podlasia. Można się go spodziewać na innych stanowiskach w północno wschodniej Polsce gdzie najprawdopodobniej ma południowo-zachodnią granicę zasięgu (gatunek borealny).

Agabus clypealis jest znany z zaledwie 5 krain i to dość różnych: Pobrzeże Bałtyku, Pojezierze Mazurskie, Podlasie, Śląsk Dolny i Nizina Sandomierska. W Polsce ten gat to też duży rarytas, wszystko to są stare dane oprócz Pojezierza Mazurskiego gdzie został wykazany w 2002 roku z Pojezierza Iławskiego.

Agabus congener natomiast z tej trójki jest dość często spotykany, łowiony owszem pojedynczo ale spotykany na obszarze całego kraju, nieznay tylko z 6 krain.

Jak widać rozmieszczenie i częstość występowania może też pomóc przy oznaczeniu. Jesli były by kłopoty lub okazy podejrzane bez problemu skonsultuje oznaczenia, można przysłać je do mnie.
petrel
Posty: 489
Rejestracja: piątek, 11 czerwca 2004, 14:50
UTM: EC19/ED10
Lokalizacja: Kobyłka

Post autor: petrel »

Dziękuję za cechy, niestety w dalszym ciągu nie wiem z jakim gat. mam do czynienia. Z pewnością nie A. clypealis bo moje Agabusy mają bardzo nierównomierne oczka siatki i całkiem spore. Wszystkie (a jest ich 12) mają 6-7mm więc całkiem duże jak na tą grupę. co do pazurków to są one krótsze zdecydowanie od pierwszego członu stopy( z całej 12 tylko jeden to samiec :???: ) na wyrostek nie spojrzałem bo nie znałem tej cechy.
nie pozostaje mi nic innego jak zapakować stwory i przesłać do oznaczenia ( wszak i tak nazbierała mi się gromadka wodnych chrząszczy do weryfikacji)
Dzięki i pozdrawiam
Robert
Awatar użytkownika
Marek Przewoźny
Posty: 1414
Rejestracja: wtorek, 3 lutego 2004, 07:15
Lokalizacja: Poznań
Kontakt:

Post autor: Marek Przewoźny »

No pazurek u samic nie ma znaczenia, jeśli mówisz iz większe to raczej A. congener. Jak masz więcej tdo potwierdzenia to jak będziesz gotowy daj znać i prześlij je. Adres podam na priwa jak będzie potrzebny.
Pozdro
Marek
ODPOWIEDZ

Wróć do „ADEPHAGA”