ostatnie uaktualnienie: 28-12-2011

Moja próba oceny sytuacji taksonomicznej "variicornis" wraz z wnioskami.

W latach powojennych nie mieliśmy większych problemów z taksonomią Lepturinae. Ładnie dzieliły się one na Leptury i Strangalie i do tego zdążyliśmy się przyzwyczaić. Tak więc variicornis była Lepturą - właściwie ona była Lepturą zawsze - od dnia opisu. Kto zburzył "ten porządek" i dlaczego?

Powód jest jeden i to ważny - weryfikacja typów i badania. Tak się składa, że Lepturinae rozprzestrzenione są w Ameryce północnej oraz w całej Palearktyce (czyli w Holarktyce) a typowe gatunki dla rodzajów Leptura, Strangalia to gatunki.. nearktyczne.
(tu ciekawostka, że dla Leptura sp.typ. to quadrifasciata, ale dla Strangalia to gatunek S.luteicornis Fabr, 1775, który jak donosi Svacha "jest pomyłką" i zaginął! - a to oznacza, że jeszcze może się tu wiele zmienić).
Po obejrzeniu typów przez specjalistów europejskich okazało się, że błędnie nazywano Lepturę rubrę "Lepturą" - gatunkiem typowym dla rodzaju Leptura jest Leptura quadrifasciata ! - tak więc wszystkie Strangalie stały się Lepturami, a Leptury sensu Plavilszczikov musiały zostać włączone do innych rodzajów. No i się zaczęło.

Svacha, Danilevski 1989 na podstawie badań larw umieścili variicornis w rodzaju Stictoleptura a rubrę w rodzaju Corymbia.  Wszystkie stare Strangalie są Lepturami po dziś dzień i nie zmieni się to tak jak nie zmieni się to, że rubra jest typowym gatunkiem dla rodzaju Corymbia więc zawsze będzie Corymbią.

Miroshnikov (1998) przeprowadził rewizję (2 części) typów z HOLARKTYKI w kompleksie tzw. Anoplodera, obejrzał tysiące okazów i zbadał szczegółowo powiązania miedzy wszystkimi gatunkami i podrodzajami. Opisał to wszystko bardzo szczegółowo. Jego praca zapewne trwała parę lat - widać wielką i dokładną pracę badawczą. Miroshnikov umieścił variicornis w rodzaju Corymbia. I co stało się dalej?

... SAMA wydał drukiem pracę w 2002. Sama z długimi wyjaśnieniami umiejscawia variicornis tak:
Stictoleptura variicornis. - str. 28, 29- wyjaśnienie:
"Na podst. morfologii larw SVACHA I DANILEVSKI 1989 prowizorycznie dzielą grupę tak, że umiejscawiają variicornis jako Stictoleptura...." (- to bardzo ważne, kto to umieścił, kiedy i dlaczego - a więc od 1998 variicornis jako Stictoleptura).
W tym czasie jeszcze VIVES 2000 tworzył własne podziały co dodatkowo komplikowało sytuację, ale szkoda ten wątek rozwijać.
SAMA pisze dalej:
" ... I nie mogę zgodzić się z punktem widzenia ani Miroshnikova ani Vivesa....(...) W mojej opinii tylko są dwa rodzaje do zaakceptowania w europejskiej faunie: Stictoleptura i Paracorymbia". I za chwilę synonimizuje Corymbia i Aredolpona jako synonimy Stictoleptura.

Reasumując:
variicornis była przenoszona ostatnio (15 lat) tak:
Svacha, Danilevski, 1989 - Stictoleptura
Miroshnikov, 1998 - Corymbia
Danilevski, 2002 - Aredolpona
Sama, 2002 - Stictoleptura

Jak wygląda sytuacja na dzisiaj: (11.11.2004):
- Danilevski używa Aredolpona, (Rejzek za nim również, (i wszyscy Czesi w tym momencie też, i Rosjanie z Danilevskim również).
- Sama "używa" Stictoleptura.
Ważną rewizją jest również Miroshnikov, ale uznajmy, że skoro jej wszyscy nie traktują (w odniesieniu do variicornis) jako Corymbii, to my też możemy... (chociaż ja prywatnie czuję wielki szacunek właśnie do tej pracy).

Wariant Stictoleptura wydaje się być jednak najlepszy....

Sama 2002 udowadnia słuszność nazwy swoimi argumentami a przy tym mamy badania Svacha, Danilevski (larwy). Natomiast przez Danilevskiego, czyli Rosjan i Czechów i pewnie przez "pół Europy" uznawaną nazwą jest obecnie Aredolpona.

Miejmy świadomość, że pozycja systematyczna variicornis ulegała w ostatnich 15 latach kilkukrotnym zmianom i ten spór nie jest w tej chwili zakończony !!! Tak więc czy zastosujemy nazwę Stictoleptura czy Aredolpona pamiętajmy, że jest to przynależność najprawdopodobniej TYMCZASOWA. Przy tym pisząc Stictoleptura optujemy za SAMĄ i Svachą, a pisząc Aredolpona "jesteśmy za" Danilevskim.

Oczywiście pozostają nam polskie i już"przestarzałe" listy KFP BURAKOWSKIEGO (1990) - Corymbia variicornis czy GUTOWSKIEGO (1995) - Stictoleptura variicornis. To dwa ÓWCZESNE poglądy na podział w tej grupie. (w 1995 nie było prac Miroshnikova (1998), Vivesa (2000) i Danilevskiego (Zin, 2002) i Sama (2002) tylko był Svacha,Danilevski (1989, zresztą bardzo dobry) tak więc, aby być na bieżąco dzisiaj musimy czytać i obserwować literaturę europejską.

Jak widać, są co najmniej dwa stanowiska co do przynależności rodzajowej variicornis i trzeba samemu decydować na własną odowiedzialność, która nazwa jest naszym zdaniem słusznie przyjęta.

Nowa lista chronionych owadów (2004) a nazewnictwo

Chciałbym odnieść się jeszcze do nowego tłumaczenia, że obowiązującą nazwą jest Stictoleptura bo: "...nowa Lista gatunków chronionych z 2004 r. podaje rodzaj Stictoleptura" !!!

Ojej!! Lista Chronionych Gatunków jest nieważna jeśli chodzi o nazewnictwo!
Lista była przecież przygotowywana parę lat przed jej uchwaleniem i taka "poszła pod młotek" do Sejmu. W tym czasie nazwy mogły ulec zmianom i ulegały. Dziennik Ustaw nie jest publikacją naukową i nigdy nią nie będzie a używane tam nazewnictwo nigdy nie będzie naukowo ważne. Nazewnictwo tam użyte może być aktualne, ale tylko z innych, naukowych powodów przedstawionych w odpowiednich pracach gdzie indziej.

Parę słów o ślepym wierzeniu w spisy, checklisty i autorytety.

W Europie jest obecnie kilku liczących się naukowców: Sama, Danilevski, Holzschuh, Miroshnikov, Adlbauer, Śvacha czy Vives. Jest parę cichych autorytetów, którzy im pomagają (np. Kadlec, Rappuzzi nie sposób wszystkich wymienić). Ostatnio dużo pracujący w kózkach Rejzek jest tutaj jednak pośrodku - niektóre tematy zna doskonale, ale np. Checklist Europy na swojej stronie cytuje za Danilevskim - to nic innego jak przepisana lista Danilevskiego ze strony ZIN-u.. Tak więc tutaj nie mamy do czynienia z dodatkowym poglądem na sprawę czy jakimiś badaniami (w tej konkretnie grupie Lepturinae).

Ale wracając do sprawy. Zwróćmy uwagę, co kto i kiedy powiedział JAKO PIERWSZY. Kto jest dla kogo przykładem i inspiracją a kto jest naśladowcą? Gdy zgłębimy te związki nie będziemy mieć problemu z wyborem dobrej checklisty. Poza tym wiara w autorytety to jedno a publikacje i bycie na bieżąco to drugie.

Jacek Kurzawa, 11.11.2004