Powyższy klucz powstaje niemalże "od ręki" i nie jest to zwykłe tłumaczenie, choć wzorowałem się na kluczu z Freude Harde Lohse (szczególnie odpowiada mi układ gatunków i pogrupowanie cech w tym kluczu). Wiele z zawartych tu danych jest oryginalna, opiera się na cechach okazów z mojej kolekcji i wynika z moich doświadczeń.

Roman Królik, FORUM Entomologiczne, 29.08.2004 ,

1. Każda pokrywa z 1-3 plamkami z białych, gęstych włosków. Pleuryty i sternity z takim samym owłosieniem ............................... 2

– Pokrywy bez takich plam ................................................................................................................................................................ 4

2. Każda pokrywa z 1 plamką z białych włosków za środkiem pokryw przy szwie, niekiedy z mniej wyraźną plamką w pobliżu barku. Pokrywy zaokrąglone na wierzchołku. Ubarwienie zielone, złotozielone, niebieskie. 8-13 mm. Na dębach ........................................................................................................................................................................... A. biguttatus (Fabr.)

– Każda pokrywa z 3 plamami: jedną u podstawy w pobliżu barku, drugą tuż przed i trzecią tuż za środkiem pokryw w pobliżu szwu. Pokrywy na wierzchołku zaostrzone. Ubarwienie ciemne, prawie czarne ................................................................................ 3

3. Każda pokrywa wyciągnięta w długi lekko zakrzywiony szpic. Ubarwienie czarne z niebieskawym lub zielonkawym odcieniem.
8,5-12 mm. Na wierzbach (Salix caprea, S. aurita). ...................................................................................................... A. guerini Lac.

– Każda pokrywa, na wierzchołku, między ząbkowaniem z jednym dłuższym ząbkiem wyciągniętym w kolec. Ubarwienie oliwkowo- lub brązowoczarne. 6,5-11 mm. Na wierzbach i topolach ............................................................................................... A. ater (L.)

4. Wyrostek przedpiersia między przednimi biodrami o zarysie romboidalnym. Ostatni sternit z podłużną zmarszczką, jego tylny brzeg wygięty .................................................................................................................................................................................. 5

– Wyrostek przedpiersia równoległoboczny. Ostatni sternit odwłoka jak wyżej lub regularnie zaokrąglony, bez podłużnej zmarszczki .................................................................................................................................................................................. 9

5. Pokrywy niezauważalnie, ciemno owłosione, przy pobieżnym obejrzeniu wydają się nagie ......................................................... 6

– Pokrywy pokryte wyraźnym, białym owłosieniem. Włoski są delikatnie spłaszczone (łuseczkowate), dlatego srebrzyście połyskują tylko pod odpowiednim kątem. Białe owłosienie może być przerwane za połową pokryw strefą ciemno owłosioną.
W skrajnym przypadku białe owłosienie zredukowane jest do strefy końcowej 1/3 pokryw, w pobliżu szwu.
......................................................................................................................................................................................................... 8

6. Przedplecze w środkowej części poprzecznie wypukłe, bez podłużnej płaskiej bruzdy. Wyrostek zapiersia, między środkowymi biodrami wklęsły (jakby wgnieciony). 3,5-5,5 mm. Na jesionie, ligustrze, bzie lilaku. .....................................A. convexicollis Redt.

– Przedplecze z podłużną płaską bruzdą, niekiedy słabo widoczną. Wyrostek zapiersia, między środkowymi biodrami płaski ................................................................................................................................................................................................... 7

7. Przeciętnie większy: 4-6,5 mm. Czoło między oczami prawie płaskie. Czułki u samca bardzo szerokie, blaszkowate; człony środkowe wielokrotnie szersze od swojej długości. Ubarwienie złotozielone, zielone, niebieskie. Na dębie, leszczynie, rzadko na buku. ...............................................................................................................................................................A. laticornis (Ill.)

– Przeciętnie mniejszy: 3,5-4,5 mm. Czoło między oczami wyraźnie wypukłe. Czułki samca „normalnie zbudowane”, podobnie jak u samicy. Ubarwienie ciemnobrązowe. Wygląd wyrostka przedpiersia niejednorodny, od równoległobocznego do niekiedy lekko romboidalnego ....................................................................................................................... (patrz dalej: A. obscuricollis)

8. Białe owłosienie pokryw ciągłe, nieprzerwane ciemną przepaską w połowie pokryw, choć niekiedy ogranicza się do wąskiego pasa w pobliżu szwu. Bardziej krępy, pokrywy mniej niż 3 razy tak długie jak szerokie. Ubarwienie oliwkowobrązowe, brązowozielone. 4-4,5 mm. Na grabie, leszczynie. ................................................................................... A. olivicolor Kiesenw.
w Europie środkowej występują jeszcze: A. curtulus, A. grandiceps)

– Białe owłosienie pokryw albo przerwane szeroko w środku pokryw albo ograniczone do 1/3 w wierzchołkowej części pokryw. Smuklejszy, pokrywy więcej niż 3 razy tak długie jak szerokie. Ubarwienie oliwkowe, oliwkowozielone, rzadziej ciemnoniebieskie lub czarne. 4,5-5 mm. Na winorośli ....................................................................................A. derasofasciatus Lac.
(w Europie środkowej występują jeszcze: A. alexeevi, A. litura, A. sexualis)

9. Ostatni sternit z podłużną zmarszczką, jego tylny brzeg wyraźnie wygięty ......................................................................10

– Ostatni sternit bez podłużnej zmarszczki, jego tylny brzeg regularnie zaokrąglony .............................................................. 15

10. Pokrywy w pobliżu szwu, z widoczną przynajmniej w tylnej części dużą plamą jaśniejszych włosków tworzących podłużny pas (obserwować pod różnym kątem), przerwany tuż za środkiem poprzeczną przepaską z włosków ciemniejszych (podobnie jak u A. derasofasciatus). Ubarwienie ciemno- oliwkowozielone. 4,5-7 mm. Na dębie, wyjątkowo na buku i olszy. ..................................................................................................................................................................... A. graminis Cast. & Gory
(w Europie środkowej występuje jeszcze: A. hastulifer)

– Pokrywy jednorodnie ciemno owłosione, oglądane pod różnymi kątami gołym okiem wydają się nagie. Niekiedy w pobliżu szwu, przy samym wierzchołku występuje bardzo wąski rządek jasnych szczecinek .............................................................. 11

11. Tarczka bez, lub z bardzo niewyraźnym poprzecznym żeberkiem (kilem). Wierzch ciała wyraźnie dwubarwny: głowa i przedplecze zielone lub niebieskie, pokrywy złote do miedzistych. 7-10 mm.
Na różnych gatunkach wierzb. ............................................................................................................ A. subauratus (Gebler)

– Tarczka z wyraźnym poprzecznym żeberkiem (kilem). Wierzch ciała jednobarwny niekiedy niewyraźnie dwubarwny ........... 12

12. Czoło z głęboką podłużną bruzdką. Przedplecze w tylnych kątach bez żeberek (kilów). Przedni brzeg przedpiersia, szczególnie u samca z głębokim wykrojeniem. Wierzch ciała niebieski, rzadziej z odcieniem zielonkawym, spodnia strona ciała najczęściej czarna. 4,5-7 mm. Na wiciokrzewie (Lonicera sp.) i szakłaku (Rhamnus sp.). .......................... A. cyanescens (Ratz.)

– Czoło najwyżej z delikatną bruzdką. Przedplecze w tylnych kątach z wyraźnym żeberkiem (kilem), który całkiem wyjątkowo może być niewyraźnie zaznaczony. Przedni brzeg przedpiersia najwyżej delikatnie wykrojony. Górna i dolna część ciała podobnie ubarwione. Grupa dość podobnych do siebie (i również dość pospolitych) gatunków. W przypadku samic wskazane jest porównanie z dobrze oznaczonym materiałem ................................................................................................................ 13

13. Przedni brzeg przedpiersia zaokrąglony lub bardzo słabo wykrojony. Większy gatunek: 6-8,5 mm. Drugi sternit samca przy tylnym brzegu z 2 małymi guzkami silnie do siebie zbliżonymi. Ubarwienie bardzo zmienne: od zielonego i niebieskiego do złotego i prawie czarnego. Na dębach. ............................................................................................................ A. sulcicollis Lac.

– Przedni brzeg przedpiersia wyraźnie wykrojony. Mniejsze gatunki: do 6,5 mm. Drugi sternit samca przy tylnym brzegu z guzkami lub bez guzków. ......................................................................................................................................................... 14

14. Średniej wielkości gatunek: 4-6,5 mm. Czoło słabiej wypukłe. Drugi sternit samca przy tylnym brzegu z guzkami. Ubarwienie oliwkowozielone do brązowego i ciemnoniebieskiego. Na dębach. ..................................................................... A. angustulus (Ill.)

– Najmniejszy gatunek w grupie: 3,5-5 mm. Czoło wyraźniej wypukłe. Drugi sternit samca przy tylnym brzegu bez guzków. Ubarwienie ciemniejsze niż u poprzedniego gatunku, najczęściej ciemnobrązowe do prawie czarnego z niebieskawym odcieniem. Na dębach. .................................................................................................................... A. obscuricollis Kiesenw.

15. Przedplecze bez żeberek (kilów) w tylnych kątach. Odwłok bez plam z białych włosków .................................................. 16

– W tylnych kątach przedplecza występują żeberka, które niekiedy są dość długie i dochodzą prawie do przednich kątów.
U gatunków z plamami z białych włosków na odwłoku, żeberka te mogą niekiedy być słabo zaznaczone. ............................... 18

16. Przedplecze ubarwione złoto do brązowomiedzistego. Pokrywy i głowa ciemno oliwkowo zielone, niekiedy niebieskie. 6-8 mm. Na wiązach. ................................................................................................................................. A. auricollis Kiesenw.

– Ubarwienie ciała jednolicie brązowe lub miedziste niekiedy z odcieniem fioletowym. ........................................................... 17

17. Większy: 5-7 mm. Ubarwienie ciemnobrązowe, rzadziej zielonkawe. Owłosienie pokryw ciemne, słabo widoczne. Ciemię z wyraźną bruzdką. Przedplecze niezbyt wypukłe. Na wawrzynkach (Daphne sp.). ................................... A. integerrimus (Ratz.)

– Mniejszy: 3,5-6 mm. Ubarwienie miedziste, niekiedy z fioletowym odcieniem. Owłosienie pokryw jasne, choć bardzo krótkie i trudno zauważalne. Ciemię z płytką bruzdką. Przedplecze wyraźnie wypukłe o stromo opadających bokach. Na dziurawcach (Hypericum sp.). ..................................................................................................................................... A. hyperici (Creutzer)*
(*występowanie tego gatunku w obecnych granicach Polski wymaga potwierdzenia!)

18. Przedni brzeg przedpiersia głęboko, trójkątnie wykrojony. Wierzch ciała nagi lub krótko, ciemno owłosiony. Należą tu dwa duże gatunki o wielkości zwykle powyżej 7 mm. ................................................................................................................................ 19

– Przedni brzeg przedpiersia co najwyżej płytko wykrojony. Mniejsze gatunki, zwykle poniżej 7 mm; niekiedy częściowo, biało owłosione ................................................................................................................................................................................... 20

19. Boczne kanty przedplecza słabo zbiegają się ku tylnym kątom i nie łączą się w okolicy środka przedplecza. Czułki bardziej krępe, 2 i 3 człon jest mniej niż dwa razy dłuższy od swej szerokości. Wierzch ciała niezauważalnie ciemno owłosiony. Niekiedy pokrywy przy wierzchołku, w pobliżu szwu z cienkim rządkiem biało błyszczących włosków. Spodnia strona ciała ciemnobrązowa do czarnej; wierzch ciała miedzistofioletowy. 4,5-10 mm.
Na drzewiastych Rosaceae, najczęściej na gruszy i głogu ..................................................................... A. sinuatus (Oliv.)

– Boczne kanty przedplecza łączą się w okolicy środka przedplecza. Czułki bardziej wydłużone, 2 i 3 człon dwa razy dłuższy od swej szerokości. Wierzch ciała długo i ciemno owłosiony. Spodnia strona ciała zielono ubarwiona; głowa i przedplecze złotozielone, czoło samca niebieskie, pokrywy miedziste. 7,5-12 mm. Na jarząbie pospolitym. Gatunek rzadki, o północnym rozsiedleniu, podawany na podstawie starych znalezisk, do odszukania w pn.-wsch. części Polski. ........... A. mendax Mannerh.

20. Oczy małe. Przy oglądaniu okazu z przodu, dolny brzeg oczu leży powyżej linii łączącej górną część nasady czułków. Policzki duże, prawie tak szerokie jak szerokość oka. ................................................................................................................................. 21

– Oczy większe. Dolny brzeg oczu leży poniżej linii łączącej górną część nasady czułków. Policzki węższe, ich szerokość równa połowie szerokości oka. ........................................................................................................................................................... 22

21. Większy: 5-9 mm. 3-5 sternit na bokach z trójkątnymi plamami z białych włosków, wierzch ciała krótko, biało owłosiony. W/w cechy owłosienia dobrze widoczne tylko u „świeżych” okazów. Ubarwienie „żywe”: złotozielone, niebieskozielone, miedziste, rzadziej purpurowe. Na wierzbach. ................................................................................................................... A. lineola Redt.*
(*występowanie tego gatunku w obecnych granicach Polski wymaga potwierdzenia; wykazany niedawno z Polski na podstawie okazu ze starej kolekcji, istnieje prawdopodobieństwo błędnego zaetykietowania okazu!)

– Mniejszy: 4,5-6,5 mm. Sternity bez wyróżniających się trójkątnych plam, równomiernie i jednolicie owłosione. Wierzch ciała delikatnie i krótko, prawie niezauważalnie biało owłosiony. Ubarwienie oliwkowozielone do brązowego. Na wierzbach. .............................................................................................................................................................................. A. salicis Friv.

22. Górna strona ciała niezauważalnie ciemno owłosiona, przy pobieżnym oglądnięciu wydaje się naga. Niekiedy pokrywy przy wierzchołku, w pobliżu szwu z wąską strefą biało błyszczących włosków. ................................................................................23

– Górna strona ciała wyraźnie biało owłosiona, owłosienie to może być miejscami zagęszczone. ............................................30

23. Przedplecze po bokach, w pobliżu bocznego brzegu, pomiędzy środkiem a tylnymi kątami z wyraźnym wgnieceniem. ..... 24

– Przedplecze w pobliżu bocznego brzegu, tylko lekko wgniecione. ..........................................................................................27

24. „Żywo” jednobarwnie niebieskie gatunki, rzadziej z zielonkawym odcieniem. Niekiedy niewyraźnie dwubarwne, ale wtedy ciemię niezbyt wypukłe. ............................................................................................................................................................. 25

– Pokrywy ciemno zabarwione ze słabym zielonkawym lub brązowym odcieniem. .....................................................................26

25. Większy: 5,6-7,8 mm i bardziej krępy. Ciemię z delikatnymi podłużnymi zmarszczkami. Ubarwienie niebieskie, rzadziej (u samców) niewyraźnie dwubarwne i niekiedy z zielonkawym odcieniem. Na osice. ............................ A. pseudocyaneus Kiesenw.

– Mniejszy: 4-5,3 mm i smuklejszy. Ciemię punktowane, bez podłużnych zmarszczek. Ubarwienie niebieskie. Na wierzbach. ................................................................................................................................................................... A. delphinensis Abeille

26. Wyraźnie dwubarwny. Pokrywy ciemne, prawie czarne; przedplecze złoto- miedziano- purpurowe. Ciemię silnie wypukłe. 4-8 mm. Najczęściej na osice ale i na innych topolach i wierzbach. .................................................................. A. pratensis (Ratz.)

– Jednobarwnie czarny z zielonkawym odcieniem. Ciemię słabo wypukłe. 4-6 mm. Na brzozach. .................... A. betuleti (Ratz.)

27. Wierzchołek każdej pokrywy ostro ząbkowany, lekko przypłaszczony, pokrywy zwykle przewężone przed wierzchołkiem. Niekiedy ząbkowanie wierzchołka pokryw mniej ostre, ale wtedy przedplecze krótko, lecz wyraźnie, odstająco owłosione (oglądać z boku).
................................................................................................................................................................................................. 28

– Wierzchołek każdej pokrywy wypukły, z drobnymi i w większości nieostrymi ząbkami, pokrywy o bokach słabo lub nie zwężonych przed wierzchołkiem. Przedplecze najwyżej niezauważalnie owłosione. ............................................................... 29